जातकर्मन्

विकिशब्दकोशः तः

यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]

शब्दसागरः[सम्पाद्यताम्]

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


जातकर्मन्¦ n. (-र्म)
1. A ceremony performed when the navel string is divided, touching the infant's tongue thrice with ghee, with ap- propriate prayers, &c.
2. Delivery &c. of a newborn infant. E. जात born, and कर्मन् rite.

Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


जातकर्मन्/ जात--कर्मन् n. a birth-ceremony (consisting in touching a newly-born child's tongue thrice with ghee after appropriate prayers) S3a1n3khGr2. Gr2ihya1s. Mn. ii , 27 and 29 Ya1jn5. i , 11 MBh. etc.

जातकर्मन्/ जात--कर्मन् n. (cf RTL. pp.353 and 357. )

Vedic Rituals Hindi[सम्पाद्यताम्]

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।


जातकर्मन् न.
(जातस्य कर्म) नवजात शिशु के लिए कृत्य, कन्या या बालक दोनों का (कन्या का जातकर्म अमन्त्रक होता है), आश्व.गृ.सू. 1.15.1०); शां.गृ.सू. 1.14.1, पुत्र के लिए बारह कपालों पर (द्वादशकपाल) पुरोडाश की आहुति वैश्वानर को अर्पित की जाती है (तै.सं. 2.2.5)। इसमें कई तत्त्वों का समावेश होता है। ‘सूत्रों’ का इन तत्त्वों के क्रम एवं विवरण के विषय में पर्याप्त मतभेद है ः अंशाभिमर्शन, आयुष्य, देशाभिमन्त्रण, स्तनप्रदान, स्नपन, (फलीकरण) होम (चि.भा.से.)। जाततुष [सप्त.] जब भूसी उत्पन्न अथवा ढीली की जाती है, मा.श्रौ.सू. 1.2.2.18।

"https://sa.wiktionary.org/w/index.php?title=जातकर्मन्&oldid=499724" इत्यस्माद् प्रतिप्राप्तम्