जूर्णि
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
कल्पद्रुमः[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
जूर्णिः, स्त्री, (ज्वर + “वीज्याज्वरिभ्यो निः ।” उणां । ४ । ४८ । इति निः । “ज्वरत्वरेति ।” ६ । ४ । २० । इत्यूट् च ।) वेगः । इत्युणादिकोषः ॥ आदित्यः । देहः ब्रह्मा । ज्वरः । इति संक्षिप्त- सारे उणादिवृत्तिः ॥
वाचस्पत्यम्[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
जूर्णि¦ स्त्री ज्वर--रोगेनि॰ जट् जूर--वेगे वा नि॰।
१ स्त्रीरोगे
२ वेगे।
३ आदित्ये
४ देहे
५ ब्रह्मणि च संक्षि॰ उणा॰। जूरकोपे नि॰।
६ क्रोधे निघण्टुः निरुक्ते
६ ।
४ ।
३ ।
“अस्यानि-रुक्तिरन्या दर्शिता
“जूर्णिर्जवतेर्वा द्रवतेर्वा दुनोतेर्वा” तत्रपृषो॰। तेन
७ वेगयुते
८ द्रवयुते
९ तपके च।
“क्षिप्ताजूर्णिर्न वक्षति” ऋ॰
१ ।
१२
९ ।
८ ।
“जूर्णिर्वेगवती सेना” भा॰।
१० स्तुतिकुशले च।
“ऋषुणां जूर्णिर्होत्र ऋषूणाम्” ऋ॰
१ ।
१२
७ ।
१० ।
“जूर्णिः स्तुतिकुशलः” भा॰।
शब्दसागरः[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
जूर्णि¦ f. (-र्णिः)
1. Speed.
2. The body.
3. The sun.
4. BRAMHA.
5. Fever. E. ज्वर् to be feverish, Unadi affix नि।
Apte[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
जूर्णि [jūrṇi], a. Ved.
Swift, speedy, quick.
Running, proceeding quickly.
Praising, invoking. -र्णिः f.
Speed.
An epithet of Āditya or sun.
The body.
The Brahman (n.).
Anger.
A fiery weapon.
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
जूर्णि f. glowing fire , blaze RV. vii , 39 , 1 ; viii , 72 , 9
जूर्णि f. a fiery weapon i , 129 , 8 ( Nir. vi , 4 )
जूर्णि f. anger Naigh. ii , 13
जूर्णि f. = र्तिL.
जूर्णि f. (fr. 1. जुर्, " decaying " ?) the body L.
जूर्णि f. (for जूति)speed L.
जूर्णि m. the sun L.
जूर्णि m. ब्रह्माL.
जूर्णि See. 2. जॄ.
जूर्णि mfn. invoking , 127 , 10.
Vedic Index of Names and Subjects[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Jūrṇi, ‘firebrand,’ is regarded by Zimmer[१] as one of the weapons of the Vedic Indians. But since it is only mentioned in the Rigveda[२] as a weapon used by demons, its employment in normal war cannot be safely assumed.