रक्षोघ्न
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
कल्पद्रुमः[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
रक्षोघ्नम्, क्ली, (रक्षो राक्षसं हन्तीति । हन् + टक् ।) काञ्जिकम् । इति हेमचन्द्रः ॥ हिङ्गु । इति राजनिर्घण्टः ॥
रक्षोघ्नः, पुं, (रक्षो हन्तीति । हन् + टक् ।) भल्लातकवृक्षः । इति त्रिकाण्डशेषः ॥ श्वेत- सर्षपः । इति रत्नमाला ॥ रक्षोघ्नमन्त्रो यथा, -- “स्थाने हृषीकेश तव प्रकीर्त्त्या जगत् प्रहृष्यत्यनुरज्यते च । रक्षांसि भीतानि दिशो द्रवन्ति सर्व्वे नमस्यन्ति च सिद्धसंघाः ॥” इति भगवद्गीतायाम् । ११ । ३६ ॥ “स्थाने इत्यव्ययं युक्तमित्यर्थे । हे हृषीकेश सर्व्वेन्द्रियप्रवर्त्तक यतस्त्वमेवात्यन्ताद्भुतप्रभावो भक्तवत्सलश्च ततस्तव प्रकीर्त्त्या प्रकृष्टया कीर्त्त्या निरतिशयप्राशस्त्यस्य कीर्त्तनेन श्रव- णेन च न केवलमहमेव प्रहृष्यामि किन्तु सर्व्व- मेव जगच्चेतनमात्रं रक्षोविरोधि प्रहृष्यति प्रकृष्टं हर्षमाप्नोति इति यत् तत् स्थाने युक्त- मित्यर्थः । तथा सर्व्वं जगत् अनुरज्यते च त्वद्बि- षयमनुरागमुपैति इति च यत्तदपि युक्तमेव । यथा रक्षांसि भीतानि सन्ति दिशो द्रवन्ति सर्व्वासु दिक्षु पलायन्त इति यत्तदपि युक्तमेव । यथा सर्व्वेषां सिद्धानां कपिलादीनां संघा नमस्यन्ति चेति यत्तदपि युक्तमेव । सर्व्वत्र तव प्रकीर्त्त्या इत्यस्यान्वयः स्थाने इत्यस्य च । अयं श्लोको रक्षोघ्नमन्त्रः शास्त्रप्रसिद्धः ।” इति तट्टीकायां मधुसूदनसरस्वती ॥ (रक्षोविनाशके, त्रि । यथा सुश्रुते । १ । ५ । “वेदनारक्षोघ्नैर्धूपै- र्धूपयेद्रक्षोध्नैश्च मन्त्रै रक्षां कुर्व्वीत ॥”)
वाचस्पत्यम्[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
रक्षोघ्न¦ न॰ रक्षो हन्ति हन--टक्।
१ काञ्जिके हेमच॰।
२ हिङ्गुनि राजनि॰। तदुगन्धस्य घ्राणसम्बन्धाद्धिरक्षसामपसरणम्।
३ भल्लातकवृक्षे पु॰ त्रिका॰।
४ श्वेतसर्षपे पु॰ रत्नमा॰। ऋग्वेदप्रसिद्धे
“कृष्णष्व-पाज” इत्यादिके ऋ॰
४ ।
४ ।
१० ।
५ सूक्तभेदे न॰।
६ वचायां स्त्री।
७ राक्षसशातकभात्रे त्रि॰ ङीप्।
शब्दसागरः[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
रक्षोघ्न¦ m. (-घ्नः) Marking-nut plant. n. (-घ्न)
1. Sour gruel made from the fermentation of rice-water.
2. Asafœtida. E. रक्षस् a goblin, and घ्न destroying, repelling.
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
रक्षोघ्न/ रक्षो--घ्न mfn. driving back or destroying -R राक्षसs Kaus3. R. Sus3r. etc.
रक्षोघ्न/ रक्षो--घ्न m. ( scil. मन्त्र)a spell or incantation destructive of -R राक्षसs Katha1s.
रक्षोघ्न/ रक्षो--घ्न m. (673146 -मन्त्रm. N. of wk. )
रक्षोघ्न/ रक्षो--घ्न m. (673146.1 -सूक्तn. N. of wk. )
रक्षोघ्न/ रक्षो--घ्न m. Semecarpus Anocardium L.
रक्षोघ्न/ रक्षो--घ्न m. white mustard L.
रक्षोघ्न/ रक्षो--घ्न n. sour rice-gruel L.
रक्षोघ्न/ रक्षो--घ्न n. Asa Foetida L. (for रक्षो-घ्नीSee. under -हन्).