शात
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शातम्, क्ली, (शो + क्तः । “शाच्छोरन्यतरस्याम् ।” ७ । ४ । ४१ । इति पक्षे इत्वाभावः ।) सुखम् । तद्वति, त्रि । इत्यमरः ॥ (विनाशः । यथा, मुश्रुते । ४ । १ । “पाणिप्राप्तं पाणिदाहं नखशातं करोति च ॥”)
शातः, त्रि, (शो + क्तः ।) दुर्ब्बलः । निशितः । इति मेदिनी ॥ धुस्तूरः । इत्यमरः ॥
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शात नपुं।
आनन्दः
समानार्थक:मुद्,प्रीति,प्रमद,हर्ष,प्रमोद,आमोद,सम्मद,आनन्दथु,आनन्द,शर्मन्,शात,सुख,माद,मद,भोग,आमोद,हन्त,जोषम्
1।4।25।1।4
स्यादानन्दथुरानन्दः शर्मशातसुखानि च। श्वःश्रेयसं शिवं भद्रं कल्याणं मङ्गलं शुभम्.।
: अतिप्रीतिः
पदार्थ-विभागः : , गुणः, मानसिकभावः
शात नपुं।
शाणादिना_तीक्ष्णीकृतम्
समानार्थक:निशित,क्ष्णुत,शात,तेजित
3।1।91।1।5
रुग्णं भुग्नेऽथ निशितक्ष्णुतशातानि तेजिते। स्याद्विनाशोन्मुखं पक्वं ह्रीणह्रीतौ तु लज्जिते॥
पदार्थ-विभागः : उपकरणम्,आयुधम्
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शात¦ न॰ शो--क्त।
१ सुखे
२ तद्वति त्रि॰ अमरः।
३ छिन्ने
४ कृशेत्रि॰ विश्वः।
५ दुर्बले
६ निशिते च त्रि॰ मेदि॰।
७ धूस्तूरेपु॰ अमरः।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शात¦ mfn. (-तः-ता-तं)
1. Happy, well, prosperous.
2. Feeble, thin.
3. Sharpened, whetted, sharp.
4. Handsome, bright. n. (-तं) Joy, pleasure, happiness. E. शो to reduce or diminish, aff. क्त |
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शात [śāta], p. p. [शो-क्त]
Sharpened, whetted; हास्यः पश्यन्नपि रिपुशिरः शाणशातं कुठारम् Mv.3.28; sharp; रामे शातकुठारभासुरकरे क्षत्रद्रुमोच्छेदिनि Ve.6.12.
Thin, slender; शय्यागतेन रामेण माता शातोदरी बभौ R.1.69.
Weak, feeble.
Beautiful, handsome.
Cut down.
Happy, thriving. -तः The Dhattūra plant. -तम् Happiness, pleasure, delight; मानिनीजनजनितशातम् Gīt. 1. -Comp. -उदरी a woman with a slender waist; शातोदरी युवदृशां क्षणमुत्सवो$भूत् Śi.5.23; R.1.69. -शिखa. sharp-pointed.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
शात mfn. (fr. शो; See. शित)sharpened , whetted , sharp Katha1s. Ra1jat.
शात mfn. thin , feeble , slender , emaciated Hariv. Ka1v. VarBr2S.
शात n. the thorn-apple MW.
शात m. (fr. 2. शद्)falling out or decaying (of nails , hair etc. ) Sus3r.
शात n. joy , pleasure , happiness L.
शात mfn. handsome , bright , happy W.
शात वृद्धिform of शत, in comp.
शात mfn. See. 1. शात, p. 1063 , col. 3.