सैनिक
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सैनिकः, पुं, (सेनां समवैतीति । सेना + “सेनाया वा ।” ४ । ४ । ४५ । इति पक्षे ठक् ।) सेनायां समवेतः । इत्यमरः । २ । ९ । ६१ ॥ मिलित- हंस्त्यश्वरथपादातं सेना तत्र ये समवेताः एक- देशीभूतास्ते सैन्याः सैनिकाश्च । इति भरतः ॥ (यथा, रघुः । ३ । ६१ । “निमेषमात्रादवधूय तद्व्यथां सहोत्थितः सैनिकहर्षनिस्वनैः ॥”) सैन्यरक्षकः । इति मेदिनी अमरश्च ॥ प्राणि- वधनियुक्तः । यथा, श्रीभागवते पञ्चमस्कन्ध- गद्यम् । ये त्विह वै पुरुषाः पुरुषमेधेन यजन्ते याश्च स्त्रियो नृपशून् खादन्ति तांश्च ताश्च ते पशव इह निहता यमसदने यातयन्तो रक्षो- गणाः सैनिका इव स्वधितिना अवदायासृक् पिबन्तीति । सैनिकाः प्राणिवधनियुक्ताः । इति तिथ्यादितत्त्वम् ॥ सेनासम्बन्धिनि, त्रि ॥ (यथा, महाभारते । ७ । १९० । ४१ । “एवं तं निहतं संख्ये ददृशे सैनिको जनः ॥”)
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सैनिक पुं।
सेनारक्षकः
समानार्थक:सेनारक्ष,सैनिक
2।8।61।1।5
भटा योधाश्च योद्धारः सेना रक्षास्तु सैनिकाः। सेनायां समवेता ये सैन्यास्ते सैनिकाश्च ते॥
स्वामी : राजा
सेवक : सेनायां_समवेतः
वृत्ति : सेना
पदार्थ-विभागः : वृत्तिः, द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
सैनिक पुं।
सेनायां_समवेतः
समानार्थक:सैन्य,सैनिक
2।8।61।2।2
भटा योधाश्च योद्धारः सेना रक्षास्तु सैनिकाः। सेनायां समवेता ये सैन्यास्ते सैनिकाश्च ते॥
स्वामी : सेनारक्षकः
सम्बन्धि1 : सेना
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सैनिक¦ पु॰। सेनायां समवैति ठक्
१ मिलिते हस्त्यश्वादौअमरः। प्राणिबधनियुक्ते भाव॰
५ {??} अ॰ ति॰ त॰ रघु॰। वस्तुतस्तु सौनिका इव श्वधितिनेत्येव तत्र पाठः साधुः
३ सेनासम्बन्धिनि त्रि॰।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सैनिक¦ mfn. (-कः-की-कं) Relating or belonging to an army, drawn up as an army, &c. m. (-कः)
1. A guard, a sentinel, a picket.
2. A body of forces in array. E. सेना an array, and ठक् aff.
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सैनिक [sainika], a. (-की f.) [सेनायां समवैति ठक्]
Relating to an army.
Martial, military.
कः A soldier; पपात भूमौ सह सैनिकाश्रुभिः R.3.61.
A guard, sentinel.
The body of troops drawn up in battle-array; तयोरुपान्तस्थितसिद्धसैनिकम् R.3.57.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
सैनिक mfn. relating or belonging to an army , military , martial , drawn up in martial array MBh. R. etc.
सैनिक m. an army-man , soldier , guard , sentinel , a body of forces in array ib.
सैनिक m. N. of a son of शम्बरHariv.