उपादेय
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
कल्पद्रुमः[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उपादेयः, त्रि, (उप + आ + दा + यत् ।) ग्राह्यः । उत्तमः । उत्कृष्टः । इति वेदान्तः ॥ (“भवे सौख्यं हित्वा शमसुखमुपादेयमनघम्” । इति शान्तिशतके । १ । २१ ।) विधेयकर्म्म । इति तिथितत्त्वम् ॥
वाचस्पत्यम्[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उपादेय¦ त्रि॰ उप + आ + दा--कर्म्मणि यत्।
१ ग्राह्ये ग्रहीतुंयोग्ये विषये
“उपादेयतारतम्यमेव” सा॰ द॰।
“भवे सौख्यंहित्वा शमसुखसुपादेयमनधम्” शान्तिश॰ उपादानकारणेसम्बद्धे
२ तद भन्ने कार्य्ये।
३ विधेयत्वादिना उतुकृष्टे च
“कर्म्मासन्निहितं नैव बुद्धौ विपरिवर्त्तते। शब्दात्तुतदुपस्थानमुपादेये गुणोभवेत्” भट्टका॰।
“उपादेयेविधेये” ति॰ त॰ रघुनन्दनः। उपादेयं ग्रहणयोग्यं तच्चानुकूलवेदनीयं सुखं तत्साधनञ्च
“हेयोपादेयरहिते परिनिष्ठिते” शा॰ भा॰ वाक्ये
“स यथामत्स्यार्थी सशल्कान् सकण्टकान् मत्स्यानुपादत्ते स याव-दुपादेयं तावदादाय निवर्त्तते” सर्व॰ दर्शने च प्रयक्तम्।
शब्दसागरः[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उपादेय¦ mfn. (-यः-या-यं)
1. Acceptable, admissible, to be taken or received.
2. Excellent, admirable. E. उप and आङ् before दा to give, यत् aff.
Apte[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उपादेय [upādēya], pot. p.
Capable of being taken.
Capable of being endured; Māl.1.
Acceptable, admissible.
To be chosen or selected.
Excellent, admirable.
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उपादेय/ उपा mfn. to be taken or received
उपादेय/ उपा mfn. not to be refused
उपादेय/ उपा mfn. to be allowed , admissible , acceptable , S3a1ntis3. Sarvad. Kap. etc.
उपादेय/ उपा mfn. to be included , included Sa1h.
उपादेय/ उपा mfn. to be chosen or selected , excellent , admirable.