कृपा
सम्स्कृतम्
[सम्पाद्यताम्]नामम्
[सम्पाद्यताम्]| एकवचनम् | द्विवचनम् | बहुवचनम् | |
|---|---|---|---|
| प्रथमा विभक्तिः | कृपा | कृपे | कृपाः |
| सम्बोधनप्रथमा | कृपे | कृपे | कृपाः |
| द्वितीया विभक्तिः | कृपाम् | कृपे | कृपाः |
| तृतीया विभक्तिः | कृपया | कृपाभ्याम् | कृपाभिः |
| चतुर्थी विभक्तिः | कृपायै | कृपाभ्याम् | कृपाभ्यः |
| पञ्चमी विभक्तिः | कृपायाः | कृपाभ्याम् | कृपाभ्यः |
| षष्ठी विभक्तिः | कृपायाः | कृपयोः | कृपानाम् |
| सप्तमी विभक्तिः | कृपायाम् | कृपयोः | कृपासु |
Translations
[सम्पाद्यताम्]- आम्गलम्-kindness
- मलयालम्-ദയ കൃപ
- हिन्दि-दया
- बङ्गाळि-(bn) (देखना)
- फ़्रॆन्च्-bonté (fr) स्त्री
- रूसीय्-доброта (ru) (डॊब्रोथा) स्त्री
- जेर्मन्-Liebenswürdigkeit (de)स्त्री
- स्पानिष्-bondad (es)स्त्री
- तेलुगु-దయ(te) (दया)
- तमिल्- அன்பு (ta)
- पोलिष्-, (pl)स्त्री
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कृपा, स्त्री, (क्रपेः सम्प्रसारणञ्चेति भिदादिपाठादङ् टाप् च ।) करुणा । इत्यमरः । १ । ७ । १८ ॥ (यथा, महाभारते । “उवाच भीमं कल्याणी कृपान्वितमिदं वचः” ॥)
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कृपा स्त्री।
करुणरसः
समानार्थक:कारुण्य,करुणा,घृणा,कृपा,दया,अनुकम्पा,अनुक्रोश,बत,हन्त
1।7।18।2।1
उत्साहवर्धनो वीरः कारुण्यं करुणा घृणा। कृपा दयानुकम्पा स्यादनुक्रोशोऽप्यथो हसः॥
पदार्थ-विभागः : , गुणः, मानसिकभावः
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कृपा¦ स्त्री क्रप--भिदा॰ अङ्
“कृपेः संप्रसारणञ्च” गणसू॰संप्र॰। अनुग्रहेच्छायां प्रत्युपकारानपेक्षया परदुःखप्र-हरणेच्छायाम् अमरः
“मिथुने कृपावती” कुमा॰।
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कृपा [kṛpā], [क्रप्-भिदा ˚अङ् संप्र.] Pity, tenderness, compassion; कृपया परयाविष्टः Bg.1.28; चक्रवाकयोः पुरो वियुक्ते मिथुने कृपावती Ku.5.26; Śānti.4.19; सकृपम् kindly. -Comp. -अन्वितa. merciful. -आकरः, -सागरः -सिन्धुः extremely compassionate. -दृष्टिः f. a look with favour, a kind of look.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कृपा f. See. s.v. below.
कृपा f. ( g. भिदा-दि)pity , tenderness , compassion (with gen. or loc. ; कृपां-कृ, to pity [with loc. ] Nal. xvii R. ) MBh. etc.
कृपा f. N. of a river( v.l. रूपा) VP.
Purana index
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
--a R. from the शुक्तिमत् (शुक्तिमन्त-म्। प्।). Br. II. १६. ३८; M. ११४. ३२.