लुप्
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
लुप्, पुं, (लुप् च्छेदे + क्विप् ।) लोपः । यथा । अभोभगोऽघोभ्योऽवे लुप् । इति मुग्धबोध- व्याकरणम् ॥
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
लुप्¦ r. 4th cl. (लुप्यति)
1. To disturb, to bewilder, to perplex, and con- found the understanding.
2. To vanish. (लॄ, औ, ऋ) औलुलृ r. 6th cl. (लुम्पति-ते)
1. To cut, to divide, to cut off or down.
2. To rob.
3. To seize.
4. To suppress. With वि,
1. To break off.
2. To carry away.
3. To destroy.
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
लुप् [lup], I. 4 P. (लुप्यति)
To confound, perplex.
To be perplexed or confounded.
To be suppressed or destroyed. -II. 6 U. (लुम्पति-ते, लुप्त)
To break, violate, cut off, destroy, injure; अनुभवं वचसा सखि लुम्पसि N.4.15.
To take away, deprive of, rob, plunder.
To seize, pounce upon.
To elide, suppress, cause to disappear. -Pass. (लुप्यते)
To be broken or violated; be lost; तस्य भागो न लुप्यते Ms.9.211.
To be elided or lost, to disappear (in gram.). -Caus. (ललोप- यति-ते)
To break, violate, infringe, offend against.
To omit, neglect.
To cause to swerve from; सात्याद् गुरुमललोपयन् R.12.9. -Desid. (लुलुप्सति, लुलोपिषति);freq. लोलुप्यते or लोलोप्ति.
लुप् [lup], (in gram.) Falling out, suppression.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
लुप् (See. रुप्) , cl.6. P. A1. ( Dha1tup. xxviii , 137 ) लुम्पति, ते( pf. लुलोप, लुलुपेBr. etc. ; aor. अलुपत्, अलुप्तGr. ; Prec. , लोप्सियChUp. ; लोप्ता, लोप्स्यति, तेGr. ; inf. लोप्तुम्Hit. ; ind.p. लुप्त्वाMBh. etc. ; -लुप्यAV. ; -लुम्पम्MaitrS. ; लोपंKaus3. ) , to break , violate , hurt , injure , spoil Hariv. VarBr2S. ; to seize , fall or pounce upon( acc. ) MBh. Hit. ; to rob , plunder , steal Katha1s. BhP. ; to cheat (said of a merchant) Campak. ; to take away , suppress , waste , cause to disappear S3a1rn3gS. S3atr. BhP. ; to elide , erase , omit (a letter , word etc. ) Pra1t. Pa1n2. Ka1r. ; cl.4 P. लुप्यति( pf. लुलोप; fut. लोपिता, लोपिष्यति, etc. ) , to disturb , bewilder , perplex , confound Dha1tup. xxvi , 126 : Pass. लुप्यते( TS. लुप्यते; aor. अलोपि) , to be broken etc. AV. etc. ; to be wasted or destroyed Hcar. ; (in gram.) to be suppressed or lost or elided , disappear; to be confounded or bewildered MaitrUp. : Caus. लोपयति, ते( aor. अलूलुपत्MBh. ; अलुलोपत्Gr. ; Pass. लोप्यते) , to cause to break or violate , cause to swerve from( abl. ) Ragh. ; to break , violate , infringe , neglect Mn. MBh. etc. ; ( A1. )to cause to disappear , efface Ma1nGr2. : Desid. लुलुप्सतिor लुलोपिषति, तेGr. : Intens. लोलोप्ति( p. लोलुपत्) , to confound , bewilder , perplex Kat2hUp. ; लोलुप्यते= गरिर्हितंलुम्पतिPa1n2. 3-1 , 24 ; to be greedy , in अ-लोलुप्यमानSee. ([For cognate words See. under रुप्.])
लुप् (in gram.) falling out , suppression , elision(See. 2. लुक्)
लुप् mfn. = लुप्त, fallen out , dropped , elided VPra1t.