आकर
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आकरः, पुं, (आकीर्य्यन्ते धातवोऽत्र । आङ् + कॄ + अप् । यद्वा आकुर्व्वन्ति संघीभूय कुर्व्वन्ति व्यव- हारमत्रेति वा । आ + कृ + घ ।) धातुरत्नादे- रुत्पत्तिस्थानं । तत्पर्य्यायः । खनिः २ इत्यमरः ॥ (“आकरे पद्मरागाणां जन्म काचमणेः कुतः” । इति हितोपदेशः । “शैलेन्द्रो हिमवान् नाम धातूनामाकरो महान्” इति रामायणम् ।) समूहः । (“शब्दाकरकरग्राममर्थमण्डलमण्डलम्” । इति कविकल्पद्रुमः ।) श्रेष्ठः । इति मेदिनी ॥
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आकर पुं।
रत्नाद्युत्पत्तिस्थानम्
समानार्थक:खनि,आकर
2।3।7।1।2
खनिः स्त्रियामाकरः स्यात्पादाः प्रत्यन्तपर्वताः। उपत्यकाद्रेरासन्ना भूमिरूर्ध्वमधित्यका॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, स्थानम्, प्राकृतिकस्थानम्
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आकर¦ पु॰ आकुर्व्वन्ति संघीभूय कुर्व्वन्ति व्यवहारमत्र आ +कृ--घः।
१ समूहे,
“शब्दाकरकरग्राममर्थमण्डलमण्डलम्” कविल्पद्रु॰
“बभूव वज्राकरभूषणायाः रघुः”।
२ श्रेष्ठे च। आकीर्य्यन्ते धातवोऽत्र कॄ--अप्।
३ रत्नाद्युत्पत्तिस्थाने
“आकरे पद्मरागाणां जन्म काचमणेः कुतः” हितो॰
“शुचीनाकरकर्म्मान्ते भीरूनन्तर्निवेशने”
“आयव्ययौ चनियतावाकारान् कोषमेव च”
“सर्व्वाकरष्वधीकारो महा-यन्त्रप्रवर्त्तनम्” मनुः।
“दिलीपसूनुर्भणिराकरोद्भवः” रघुः।
४ स्थानमात्रे च कमलाकरः पद्माकरैत्यादि।
“हरिदश्वः कमलाकरानिव” रघुः
“शैलोन्द्रोहिमवान्नामधातूनामाकरो महान्” रामा॰। आकरः स्यपरभूरि-कथानां प्रायशो हि सुहृदां सहवासः” नैष॰।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आकर¦ m. (-रः)
1. A mine.
2. A multitude.
3. Best, excellent. E. आङ् prefixed, कृ to make, &c. अप् aff.
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आकर [ākara], -See under आकृ.
आकरः [ākarḥ], [by पुंसि संज्ञायां घः प्रायेण P.III.3.118 आकुर्व- न्त्यस्मिन्; Kāśi.
A mine; मणिराकरोद्भवः R.3.18; आकरे पद्मरागाणां जन्म काचमणेः कुतः H. Pr.38; Ms.7.62; आकरे- ष्वधिकारिता Y.3.242; (fig.) a mine or rich source of anything (उत्पत्तिस्थानम्); मासो नु पुष्पाकरः V.1.1; अशेष- गुणाकरम् Bh.2.92; सौभाग्यपण्याकरः Mk.8.38; आकरः सर्व- शास्त्राणाम् Mu.7.7.
A collection, group; पद्माकरं दिनकरो विकचीकरोति Bh.2.73; कमलाकर Ku.2.29; स्नेहाकराणि Māl.9.47.
Best, excellent.
N. of a country.
N. of the Mahābhāṣya.
N. of a country (the modern Khandesh); Bṛi. S. a. Best, excellent. -Comp. -कर्म n. A mining operation; आकरकर्मान्तप्रवर्तनम् Kau. A.2. -ग्रन्थः A source-book. -जम् A jewel. -तीर्थम् Name of a Tīrtha.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आकर/ आ-कर आकरिक, etc. See. आ-कॄ.
आकर/ आ-कर m. one who scatters i.e. distributes abundantly RV. iii , 51 , 3 ; v , 34 , 4 ; viii , 33 , 5
आकर/ आ-कर m. accumulation , plenty , multitude R. Sus3r. etc.
आकर/ आ-कर m. ( ifc. f( आ). MBh. iii , 1657 , 16215 )a mine Mn. Ya1jn5. etc.
आकर/ आ-कर m. a rich source of anything Sa1h.
आकर/ आ-कर m. place of origin , origin
आकर/ आ-कर m. N. of a country (the modern Khandesh) VarBr2S.
आकर/ आ-कर m. N. of wk. (quoted in कमलाकर's शूद्रधर्मतत्त्व)
आकर/ आ-कर mfn. best , excellent L.