दुर्जात
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
दुर्जातम्, क्ली, (दुर्दुष्टं यथा तथा जातम् । प्रादि- समासः ।) व्यसनम् । (यथा, रघुः । १३ । ७२ । “दुर्जातबन्धुरयमृक्षहरीश्वरो मे पौलस्त एष समरेषु पुरः प्रहर्त्ता ॥”) असमञ्जसम् । इति त्रिकाण्डशेषः ॥ असम्यग्- जाते, त्रि । इति मेदिनी । ते, ११४ ॥ (यथा, महाभारते । १२ । २२४ । ३३ । “दौष्कुलेयस्तथा मूढो दुर्जातः शक्र दृश्यते ॥”)
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
दुर्जात¦ न॰ दुष्टं जातम् प्रा॰ स॰। व्यसने
“दुर्जातबन्धुरय-मृक्षहरीश्वरोमे” रघुः।
२ असम्यग्जाते त्रि॰ मेदि॰
३ असमञ्जसे त्रि॰ त्रिका॰।
“यो न यातयते वैरमल्पस-त्त्वोद्यमः पुमान्। अफलं जन्म तस्याहं मन्ये दुर्जात-जायिनः” भा॰ व॰
३५ अ॰
“दुष्कुलेयस्तथा मूढो दु-र्जातः शक्र! दृश्यते” भा॰ शा॰
८१
३० श्लो॰[Page3637-b+ 38]
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
दुर्जात¦ mfn. (-तः-ता-तं) Inauspiciously born or produced.
2. Improper. n. (-तं)
1. Misfortune, calamity.
2. Disparity, unconformity, impro- priety. E. दुर् bad, जात born. दुष्टं जातम् प्रा० स० |
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
दुर्जात/ दुर्--जात mfn. badly born , ill-starred , miserable , wretched MBh. R.
दुर्जात/ दुर्--जात mfn. wicked , bad , wrong , false Ra1jat. iii , 142
दुर्जात/ दुर्--जात mfn. with भर्तृfalse lover , paramour ib. 507
दुर्जात/ दुर्--जात n. misfortune , calamity Ragh. xiii , 72
दुर्जात/ दुर्--जात n. disparity , impropriety W.