दीपिका
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
दीपिका, स्त्री, (दीपयति प्रकाशयति ग्रहादी- निति । दीप + णिच् + ण्वुल् । टापि अत इत्वम् ।) महिन्तापनीयश्रीनिवासकृतज्योति- र्ग्रन्थविशेषः । यथा, अस्तं गतवति मिहिरेऽति- मलिनदोषाकुले च गोविभवे । उद्वाहादिषु शुद्धिग्रहणार्थं दीपिका क्रियते ॥ एतद्भिन्ना भुवन- चण्डजातकशुद्ध्यादिदीपिकाः सन्ति ॥ रागिणी- विशेषः । सा हिण्डोलरागस्य पत्नी । अस्या ध्यानं यथा, -- “प्रदोषकाले गृहसम्प्रविष्टा प्रदीपहस्तारुणगात्रवस्त्रा । सीमन्तसिन्दूरविराजमाना सुरक्तमाल्या किल दीपिकेयम् ॥” तस्या गानकालः सायाह्नः । इति सङ्गीत- दामोदरः ॥ (प्रदीपः । यथा, रघुः । ९ । ७० । “स ललितकुसुमप्रवालशय्यां ज्वलितमहौषधिदीपिकासनाथाम् ॥”) प्रकाशिकायाम्, त्रि ॥
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
दीपिका [dīpikā], 1 A light, torch; आसन्नोषधयो नेतुर्नक्तमस्नेहदीपिका, R.4.75;9.7.
(At the end of comp.) Illustrator. elucidator as in तर्कदीपिका.
Moonlight.
N. of a Rāgiṇī.
N. of some plants (Mar. वेखंड, मेथी, ओंवा). -Comp. -तैलम् the oil of ptychotis Ajowan (Mar. ओंव्याचें तेल).-धारिणी a female lamp-carrier; K.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
दीपिका f. a light , lamp , lantern Hariv. Ka1v. etc.
दीपिका f. moonlight W.
दीपिका f. " illustrator " or " illustration " at the end of titles of books(See. कुल-, गूढा-र्थ-, त्रैलोक्य-)and also alone , N. of works.(See. below)
दीपिका f. Ptychotis Ajowan or the root of Calmus L.
दीपिका f. (in music) N. of a रागिणी
दीपिका f. of दीपकSee.
Purana index
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
--a शक्ति. Br. IV. ३५. ९८.