पालक
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
पालकः, पुं, (पालयतीति । पालि + ण्वुल् ।) घोटकरक्षकः । तत्पर्य्यायः । अश्वरक्षः २ वल्लभः ३ । इति जटाधरः ॥ चित्रकवृक्षः । इति राजनिर्घण्टः ॥ पालनकर्त्तरि, त्रि । यथा, प्रायश्चित्ततत्त्व । “गोपालको गवां गोष्ठे यस्तु धूमं न कारयेत् । मक्षिकालीननरके मक्षिकाभिः स भक्ष्यते ॥”
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
पालक¦ पु॰ पालयति पाल--ण्वुल्।
१ अश्वरक्षके जटा॰
२ चित्रकवृक्षे पु॰ राजनि॰
३ पालनकर्त्तरि त्रि॰ स्त्रियांटाप कापि अतैत्त्वम् एतदन्तस्य पुंयोगेऽपि टाप्गोपालकस्य पत्नी गोपालिका इत्येव न ङीष्।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
पालक¦ mfn. (-कः-का-कं) Who or what protects, nourishes, &c. m. (-कः)
1. A horse-keeper, a groom.
2. A cherisher, a protector, a guar- dian.
3. A prince.
4. A horse.
5. The chitraka tree. E. पाल् to nourish, aff. ण्वुल् |
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
पालकः [pālakḥ], [पाल्-ण्वुल्]
A guardian, protector.
A prince, king, ruler, sovereign.
A groom, horsekeeper.
A horse.
The Chitraka tree.
A fosterfather.
Protection.
One who maintains or observes (as a promise &c.). -कम् A spittoon.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
पालक mf( इका)n. guarding , protecting , nourishing W.
पालक m. a guardian , protector MBh. ( f( इका). )
पालक m. a foster-father Ra1jat.
पालक m. a prince , ruler , sovereign ib. BhP.
पालक m. a world-protector(= लोक-प्) Ka1m.
पालक m. a horse-keeper , groom L.
पालक m. a maintainer , observer Ma1rkP.
पालक m. a species of plant with a poisonous bulb Sus3r.
पालक m. Plumbago Zeylanica L.
पालक m. a horse L.
पालक m. N. of sev. princes Mr2icch. Katha1s. Pur.
पालक n. a spittoon Gal. (See. पालabove ).
Purana index
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
(I)--the son of पृअद्योत and father of विशाख- yupa. भा. XII. 1. 3.
(II)--a son of बालक, ruled for २८ years (२४ वा। प्।). Br. III. ७४. १२५; M. २७२. 3. वा. ९९. ३१२.
Purana Encyclopedia
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
PĀLAKA : A son born to the King Caṇḍamahāsena of his wife Aṅgāravatī. Aṅgāravatī got two sons. The other son was named Gopālaka. (Kathāmukhalambaka, Kathāsaritsāgara).
_______________________________
*7th word in right half of page 546 (+offset) in original book.
Vedic Rituals Hindi
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
पालक पु.
एक प्रकार का बकरा, जो रक्ताभ हो एवं जो सींग वाला हो, जिनमें प्रत्येक (सींग) का परिमाण 4 अंगुल हो। पशु की कामना वाला यजमान यज्ञ में वध्य के रूप में इसे अर्पित करे, श्रौ.को. (अं.) 1.1158 (कात्यायन परि., छागलक्षण)।