अप्रमाण

यन्त्रोपारोपितकोशांशः

वाचस्पत्यम्

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

अप्रमाण¦ न॰ न प्रमाणं विरोधे न॰। प्रमाज्ञानभिन्नभ्रमादि-जनके वाक्यादौ। तानि च
“वेदाः प्रमाणं स्मृतयः प्रमाणंधर्मार्थयुक्तं वचनं प्रमाणम्। यस्य प्रमाणं न भवेत् प्रमाणंकस्तस्य कुर्य्याद्वचनं प्रमाणमिति” स्मृत्युक्तवेदादिप्रमाणभिन्नानि चार्वाकादिवचनानि
“नद्यां शिलाः तरन्तोत्यादीनिप्रमाणान्तरविरुद्धार्थकानि वचनानि” च। एवं पित्तादिदुष्टानि इन्द्रियाणि आभासकलितानि लिङ्गानि च।
“प्रमाणत्वाप्रमाणत्वे” इत्यादि मीमांसा।

Apte

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

अप्रमाण [apramāṇa], a.

Unlimited, immeasurable, boundless.

Without authority, proof or weight, unauthorized.

Not regarded as an authority, not trustworthy; आजन्मनः शाठ्यमशिक्षितो यस्तस्याप्रमाणं वचनं जनस्य Ś.5.25.

णम् That which cannot be taken as authority in actions; i. e. a rule, direction &c. which cannot be accepted as obligatory.

Irrelevancy. -Comp. -आभः, -शुभः (pl.) 'of unlimited lustre', N. of a class of deities (with Buddhists). -विद् a. not conversant with evidence, or incapable of weighing evidence.

Monier-Williams

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

अप्रमाण/ अ-प्रमाण n. a rule which is no standard of action MBh. S3a1k. etc.

अप्रमाण/ अ-प्रमाण n. (in discussion) a statement of no importance or authority.