अभिनीत
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
कल्पद्रुमः[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अभिनीतः, त्रि, (अभि + नी + क्तः ।) युक्तः । न्याय्यः । अतिसंस्कृतः । प्रशस्तो भूषितो वा । अमर्षी । क्रोधनः अक्षमावान् वा । इत्यमरः ॥ (“अस्मिन्नेव प्रकरणे धनञ्जयमुदारधीः । अभिनीततरं वाक्यमित्युवाच युधिष्ठिरः” । इति महाभारते । विज्ञः । धीरः । “स भवान् वित्तसम्पन्नः स्थितः पथि निरत्यये । मित्रार्थमभिनीतत्वं यथावत् कर्त्तुमर्हसि” । इति रामायणे ।)
अमरकोशः[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अभिनीत वि।
न्यायादनपेतद्रव्यम्
समानार्थक:युक्त,औपयिक,लभ्य,भजमान,अभिनीत,न्याय्य
2।8।24।2।5
अभ्रेषन्यायकल्पास्तु देशरूपं समञ्जसम्. युक्तमौपयिकं लभ्यं भजमानाभिनीतवत्.।
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्
अभिनीत वि।
अतिसंस्कृतम्
समानार्थक:अभिनीत
3।3।81।1।2
युक्तेऽतिसंस्कृतेऽमर्षिण्यभिनीतोऽथ संस्कृतम्. कृत्रिमे लक्षणोपेतेऽप्यनन्तोऽनवधावपि॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्
अभिनीत वि।
मर्षिः
समानार्थक:अभिनीत
3।3।81।1।2
युक्तेऽतिसंस्कृतेऽमर्षिण्यभिनीतोऽथ संस्कृतम्. कृत्रिमे लक्षणोपेतेऽप्यनन्तोऽनवधावपि॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
अभिनीत वि।
युक्तम्
समानार्थक:भूत,अभिनीत,क्षम
3।3।81।1।2
युक्तेऽतिसंस्कृतेऽमर्षिण्यभिनीतोऽथ संस्कृतम्. कृत्रिमे लक्षणोपेतेऽप्यनन्तोऽनवधावपि॥
पदार्थ-विभागः : , गुणः, मानसिकभावः
वाचस्पत्यम्[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अभिनीत¦ त्रि॰ अभिनीयते स्म अभि--नी क्त। न्याय्ये,
१ युक्ते
“अभिनीततरं वाक्यमित्युवाच युधिष्ठिरः” भा॰ शा॰ प॰।
२ भूषिते
३ अतिसंस्कृते
४ पूजिते
५ क्रोधने, यस्याभिनयःरूपाद्यपुकरणं चेष्टादिभिः कृतस्तस्मिन्
६ आभिमुख्येन
७ प्रापिते च
“मितार्थमभिनीतस्त्वम्” रामा॰।
शब्दसागरः[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अभिनीत¦ mfn. (-तः-ता-तं)
1. Fit, proper.
2. Friendly, kind.
3. Highly finished, or ornamented.
4. Patient.
5. Impatient.
6. Passionate. E. अभि and नीञ् to guide or obtain, क्त aff.
Apte[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अभिनीत [abhinīta], p. p.
Brought near, conveyed.
Performed, represented dramatically.
Highly finished or polished, most excellent.
Highly ornamented or decorated.
Fit, proper, suitable (योग्य); अभिनीततरं वाक्यमित्युवाच युधिष्ठिरः Mb.
Patient, forgiving, even-minded.
Angry (युक्ते$तिसंस्कृतेमर्षिण्यभिनीतः Ak. where the word may be अमर्षिणि as well while Nm. reads युक्ते तु संस्कृते$मर्षिण्यभिनीतः प्रचक्ष्यते).
Kind, friendly.
Acknowledged, agreed (प्रतिज्ञात); मित्रार्थ- मभिनीतार्थं यथावत् कर्तुमर्हति Rām.4.29.12.
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अभिनीत/ अभि-नीत mfn. brought near
अभिनीत/ अभि-नीत mfn. performed L.
अभिनीत/ अभि-नीत mfn. highly finished or ornamented L.
अभिनीत/ अभि-नीत mfn. fit , proper MBh. etc.
अभिनीत/ अभि-नीत mfn. = मर्षिन्or अमर्षिन्(? patient or impatient) L.