अर्च्
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]Apte
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अर्च् [arc], 1 U. (अर्चति-ते, आनर्च, आर्चित्, अर्चितुम, अर्चित)
(a) To adore worship, salute, welcome with respect; प्रणम्य चानर्च विशालमस्याः शृङ्गान्तरं द्वारमिवार्थसिद्धेः R.2.21, 1.6,9;4.84,12.89; Ms.3.93; आर्चिद् द्विजातीन् परमार्थविन्दान् Bk.1.15,14.63;17.5; यस्यार्चत्यसौ शासनम् Mv.1.29 honours, respectfully obeys. (b) To honour,i. e. decorate, adorn; स्वकुसुमैरर्चन्ति गोदावरीम् U.2.9.
To praise (Ved.)
To shine. 1 P. or Caus.
To honour, adore, worhip; स्वर्गौकसामर्चितमर्चयित्वा Ku.1.59.
To praise.
To cause to shine; हर्यन्नुषसमर्चयः Rv.3.44.2. -Desid. [अर्चिचिषति] To wish to worship; -With अनु to congratulate, hail with joy.
प्र to praise, sing praises of.
to honour, worship; प्रानर्चुरर्च्या जगदर्चनीयम् Bk.2.2; -caus. to honour.
सम् to worship, adore.
to fix, settle, establish.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
अर्च् cl.1. P. अर्चत्स्( Subj. अर्चात्impf. आर्चत्; aor. आर्चीत्Bhat2t2. , perf. आनर्च3. pl. आनर्चुः[ MBh. iii , 988 , etc. ] , but Ved. आनृचुः[ RV. ] ; perf. A1. ( Pass. ) आनर्चे[ Bhat2t2. ], but Ved. सम् आनृचे[ RV. i , 160 , 4 ] ; fut. p. अर्चिष्यत्[ Mn. iv , 251 ]. ind.p. , अर्च्य[ Mn. etc. ; See. Pa1n2. 7-1 , 38 Sch. ] or अर्चित्वा[ R. iii , 77 , 15 ] , Ved. Inf. ऋचसे[ RV. vi , 39 , 5 and vii , 61 , 6 ]) to shine , brilliant RV. ; to praise , sing (also used of the roaring of the मरुत्s , and of a bull [ RV. iv , 16 , 3 ]) RV. AV. S3Br. , to praise anything to another( dat. ) , recommend RV. ; to honour or treat with respect MBh. etc. ; to adorn VarBr2S. : exceptionally A1. (1. pl. अर्चामहे)to honour MBh. ii , 1383 : Caus. (2. sg. अर्चयस्)to cause to shine RV. iii , 44 , 2. P. A1. to honour or treat with respect Mn. MBh. etc. : Desid. अर्चिचिषति, to wish to honour Pa1n2. 6-1 , 3 Sch. Ved. Pass. ऋच्यते( p. ऋच्यमान)to be praised RV.
अर्च् m. ( instr. अर्चा)fn. shining , brilliant([ Gmn. ]) RV. vi , 34 , 4.