अव्

यन्त्रोपारोपितकोशांशः

Apte

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

अव् [av], 1 P. [अवति, आव, आवीत्, अविष्यति, अवितुम्, अवित or ऊत]

To protect, defend; सह नाववतु Tait 2.1.1. यमवता- मवतां च धुरि स्थितः R.9.1; प्रत्यक्षाभिः प्रपन्नस्तनुभिरवतु वस्ता- भिरष्टाभिरीशः Ś.1.1.

To please, satisfy, give pleasure to; do good to; विक्रमसेन मामवति नाजिते त्वयि R.11.75; न मामवति सद्वीपा रत्नसूरपि मेदिनी. 1.65.

To like, wish, desire, love.

To favour, promote, animate. (In the Dhātupāṭha several other meanings are assigned to this root, but they are very rarely used in classical literature;e. g. गति, कान्ति, अवगम, प्रवेश, श्रवण, स्वाम्यर्थ or सामर्थ्य, याचन, क्रिया, दीप्ति, अवाप्ति, ग्रहण, व्याप्ति,आलिङ्गन, हिंसा, आदान, दहन, भाव, भाग, and वृद्धि). -Caus. To consume, devour. -With अनु to encourage, inspire.

उद् to regard, attend to.

to wait for.

to promote, impel.

उप to cherish, behave friendly towards.

to encourage.

सम् to satisfy, satiate.

to protect, maintain. [cf. L. aveo].

Monier-Williams

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

अव् cl.1 P. अवति( Imper. 2. sg. अवतात्RV. viii , 2 , 3 , p. अवत्; impf. आवत्, 2. sg. 1. आवः[for 2. आवःSee. वृ] ; perf. 3. sg. आव, 2. pl. आवRV. viii , 7 , 18 , 2. sg. आविथ; aor. अवित्, 2. sg. आवीस्, अवीस्and अविषस्, Imper. अविष्टु, 2. sg. अविड्ढि[once RV. ii , 17 , 8 ] or अविड्ढि[six times in RV. ] , 2. du. अविष्टम्, 3. du. , 2. pl. अविष्टनाRV. vii , 18 , 25 Prec. 3. sg. अव्यास्, Inf. अवितवेRV. vii , 33 , 1 ; Ved. ind.p. आव्याRV. i , 166 , 13 )to drive , impel , animate (as a car or horse) RV. ; Ved. to promote , favour , (chiefly Ved. ) to satisfy , refresh; to offer (as a hymn to the gods) RV. iv , 44 , 6 ; to lead or bring to( dat. : ऊतये, वाज-सातये, क्षत्राय, स्वस्तये) RV. ; (said of the gods) to be pleased with , like , accept favourably (as sacrifices , prayers or hymns) RV. , (chiefly said of kings or princes)to guard , defend , protect , govern BhP. Ragh. ix , 1 VarBr2S. etc. : Caus. (only impf. अवयत्, 2. sg. आवयस्)to consume , devour RV. AV. VS. S3Br. ([ cf. Gk. ? Lat. aveo?]).