आचार्यः
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
आचार्यः [ācāryḥ], [आ-चर्-ण्यत् P.III.1.1 Vār. Kāś.]
A teacher or preceptor (in general).
A spiritual guide or preceptor, holy teacher (one who invests a boy with the sacred thread, instructs him in the Vedas &c.); उपनीय तु यः शिष्यम् वेदमध्यापयेद् द्विजः । सकल्पं सरहस्यं च तमाचार्यं प्रचक्षते Ms.2.14; cf. also आचिनोति च शास्त्रार्थं आचारे स्थापयत्यपि । स्वयमाचरते यस्तु स आचार्य इति स्मृतः ॥ read also वेदाध्यापनेन च आचार्यो भवति Ms.6.1.35; see अध्यापक also.
One who propounds a particular doctrine.
(When affixed to proper names) Learned, venerable (somewhat like the English Dr.).
An adviser or preceptor at a sacrifice &c.
An epithet of Droṇa; आचार्यमुपसंगम्य राजा वचनमब्रवीत् Bg.1.2.
A degree or title of proficiency. -र्या A female preceptor, a spiritual preceptress. -Comp. -उपासनम् waiting upon or serving the spiritual preceptor; आचार्योपासनं शौचम् Bg.13.7. -करणम् acting as a teacher; P.I.3.36.-देवः one whose preceptor is his god. -देशीय a. Somewhat inferior to Āchārya (a title applied by commentators to scholars or disputants whose statements contain only a part of the truth. The term is opposed to 'Āchārya' and 'Siddhāntin' Kaiyata and Nāgojibhatta on Pat.) -भोगीन a. [आचार्यभोगाय हितम् ख] to be enjoyed by, fit for the use of, a preceptor; delighting the preceptor. -मिश्र a. venerable, honourable. -सवः N. of an Ekāha sacrifice.