संस्कृतम्

विपणः, विपणिः, निषद्या, पण्यवीथी, पण्यवीथिका, हट्टः, विक्रयशाला, स्थानं, निगमः, क्रयविक्रयः।

नाम

आपणः नाम पण्यवीथी।

लिङ्ग्म्-

आपणः इत्यस्य शब्दस्य रुपाणि

	एकवचनम्	द्विवचनम्	बहुवचनम्
प्रथमा विभक्तिः	आपणः	आपणौ	आपणाः
सम्बोधनप्रथमा	आपण	आपणौ	आपणाः
द्वितीया विभक्तिः	आपणम्	आपणौ	आपणान्
तृतीया विभक्तिः	आपणेन	आपणाभ्याम्	आपणैः
चतुर्थी विभक्तिः	आपणाय	आपणाभ्याम्	आपणेभ्यः
पञ्चमी विभक्तिः	आपणात्	आपणाभ्याम्	आपणेभ्यः
षष्ठी विभक्तिः	आपणस्य	आपणयोः	आपणानाम्
सप्तमी विभक्तिः	आपणे	आपणयोः	आपणेषु

अनुवादाः

उदाहरणानि

अहं आपणः गत्वा शाकं स्वीकृत्वा गृहं आगमिच्छामि।
विक्रयशाले शाकं, फलं, पुष्पं, पुजासामाग्रि इत्यादि बहूनि सन्ति।

यन्त्रोपारोपितकोशांशः

कल्पद्रुमः

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

आपणः, पुं, (आङ् + पण + अच् ।) पण्यविक्रय- शाला । दोकान इति भाषा । तत्पर्य्यायः । निषद्या २ विपणिः ३ पण्यवीथिका ४ । इत्यमरः ॥ वतुष्कं हट्टे इत्यन्ये । आपणादिद्वयं हट्टे विपण्यादिद्वयं हट्टगृहे इति केचित् । इत्यमरटीकायां भरतः । (यथा रामायणे । “माल्यापणेषु राजन्ते नाद्य पण्यानि वै तथा” । तथा महाभारते । “भक्ष्यमाल्यापणानाञ्च ददृशुः श्रियमुत्तमां” ॥)

Apte

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

आपणः [āpaṇḥ], [आपण्-घञ्]

A market; shop. विपणापणवान् रम्यः Mb.14.59.11; भक्ष्यमाल्यापणानां च ददृशुः श्रियमुत्तमाम् Mb.

Trade, commercial commodity; पिहितापणोदया Rām.2.48.37.

A group of shopkeepers; शकटापण- वेशाश्च यानं युग्यं च सर्वशः Mb.5.196.26. -Comp. -वीथिका A row of stalls, market; Rām. -वेदिका A shopcounter.