यन्त्रोपारोपितकोशांशः

Apte

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

आप् [āp], 5. P., rarely 1 P. (आप्नोति or आपति, आप, आपत्, आप्स्यति, आप्तुम्, आप्त)

To obtain, attain, get; स शान्ति- माप्नोति न कामकामी Bg.2.7; 3.2; 3.19. पुत्रमेवंगुणोपेतं चक्रवर्तिनमाप्नुहि Ś.1.12; अनुद्योगेन तैलानि तिलेभ्यो नाप्तुमर्हति H. Pr.25; शतं क्रतूनामपविध्नमाप सः R.3.38; so फलम्, कीर्तिम्, सुखम् &c.

To reach, go to; overtake, meet, fall in with; शबरीमापतुर्वने Bk.6.59.

To pervade, occupy, enter into.

To undergo, suffer, meet with; दिष्टान्तमा- प्स्यति भवान् R.9.79; Ms.8.188.

To equal. -pass. (आप्यते)

To be reached, found, met with, obtained &c.

To arrive at one's end or aim.

To become filled. -Caus. (आपयति)

To cause to reach or obtain.

To cause any one to feel or perceive.

To hit.

Monier-Williams

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

आप् cl.5 P. आप्नोति([ AV. ix , 5 , 22 , etc. ]) , ( perf. आपaor. आपत्fut. आप्स्यतिinf. आप्तुम्) A1. ( perf. 3. pl. आपिरेRV. ix , 108 , 4 , p. pf. आपानRV. ii , 34 , 7 , but also pres. p. आप्नानRV. x , 114 , 7 )to reach , overtake , meet with , fall upon RV. AV. S3Br. etc. ; to obtain , gain , take possession of RV. AV. etc. MBh. Mn. etc. ; to undergo , suffer Mn. ; to fall , come to any one; to enter , pervade , occupy; to equal: Pass. आप्यते, to be reached or found or met with or obtained; to arrive at one's aim or end , become filled TS. etc. : Caus. P. आपयति, to cause to reach or obtain or gain ChUp. etc. ; to cause any one to suffer; to hit Katha1s. : Desid. P. and A1. ईप्सतिand ईप्सते([ Pa1n2. 7-4 , 55 ]) to strive to reach or obtain AV. S3Br. MBh. etc. : Desid. of the Caus. आपिपयिषति, to strive to reach S3Br. ; ([probably connected with 1. अप्; cf. अप्न; Gk. ? , ? ; Lat. apiscor , अप्तुस्, ओप्स्; Old Germ. uoban ; Mod. Germ. ben.])

आप्/ आ ( आ-आप्) pf. आ-प, to arrive at , come towards RV. x , 32 , 8.