उच्छ्वसित
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उच्छ्वसितम्, त्रि, (उत् + श्वस् + क्त ।) प्रफुल्लं । विक- सितं । इति हेमचन्द्रः ॥ (भावे + क्त । जीवितम् । स्फुरितम् । प्राणनम् । यथा, मेघदूते । १०१ । “त्वामुत्कण्ठोच्छूसितहृदया वीक्ष्य सम्भाव्य चैव” । “सा खलु भगवतः कण्वस्य कुलपतेरुच्छूसितम्” । इति शाकुन्तले ३ अङ्के ॥)
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उच्छ्वसित¦ mfn. (-तः-ता-तं)
1. Blown, expanded.
2. Breathed, inspired.
3. Sighing. E. उत् much, &c. श्वसित breathed, blown.
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उच्छ्वसित [ucchvasita], p. p. (Used actively).
Heaving, breathing; U.3.
Emitting or sending out vapour (refreshed); V.4.
Full blown, opened, expanded; Māl.4; ˚मूर्तिः K.92 raised up, Ch. P.13.
(a) Enlivened, gladdened, refreshed; त्वन्निष्यन्दोच्छ्वसित- वसुधागन्धसंपर्करम्यः Me.44. (b) Inspired or animated with hope; कामस्योच्छ्वसितं मनः Ku.6.14.
Breathing a sigh of relief; हृदयमुच्छ्वसितं मम विक्लवम् M.3.6; R.1.73; K.181.
Consoled; उत्कण्ठोच्छ्वसितहृदया Me.12.
Waving, dishevelled; ˚अलकम् R.8.55.
Effaced; (सम्˚) किंचित्समुच्छ्वासितपत्रलेखनम् Ku.3.38.
तम् Breath, the (very) life; सा कुलपतेरुच्छ्वसितमिव Ś.3; Ku.7.4.
Blooming, blowing.
Exhalation; विशदोच्छ्वसितेन मेदिनी कथयामास कृतार्थतामिव R.8.3.
Heaving upheaval, throbbing; केयूरबन्धोच्छ्वसितैर्नुनोद R.6.68; V.1.
Becoming loose or relaxed.
Sighing.
The vital airs of the body.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
उच्छ्वसित/ उच्-छ्वसित mfn. heaving , beating , breathed , inspired
उच्छ्वसित/ उच्-छ्वसित mfn. recovered , calm
उच्छ्वसित/ उच्-छ्वसित mfn. revived , refreshed , gladdened Kum. Ma1lav. Katha1s. Ragh. etc.
उच्छ्वसित/ उच्-छ्वसित mfn. heaving , swelling up , raised , lifted Ragh. Katha1s. Megh. etc.
उच्छ्वसित/ उच्-छ्वसित mfn. expanded , burst , unfastened , untied
उच्छ्वसित/ उच्-छ्वसित mfn. blooming BhP. Ma1lati1m.
उच्छ्वसित/ उच्-छ्वसित n. breathing out , respiration
उच्छ्वसित/ उच्-छ्वसित n. exhalation
उच्छ्वसित/ उच्-छ्वसित n. breath
उच्छ्वसित/ उच्-छ्वसित n. throbbing , sighing Sa1h. Ragh. Kum. S3ak.
उच्छ्वसित/ उच्-छ्वसित n. bursting
उच्छ्वसित/ उच्-छ्वसित n. unfastening , untying Megh. Ragh.