उत्था

यन्त्रोपारोपितकोशांशः

Apte

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

उत्था [utthā], 1 P. [उद्-स्था]

To get up, stand, rise, raise oneself; उत्तिष्ठेत्प्रथमं चास्य Ms.2.194; R.9.59; Śi.9.39.

To get up from, leave, give up or cease from; अनाशनादुत्तिष्ठति Pt.4.

To rise, come up (as the sun &c.).

To rebound (as a ball); कराभिघातोत्थितकन्दुकेयम् R.16.83,

To come forth, arise, spring or originate from, accrue from; ग्रामाच्छतमुत्तिष्ठति Mbh; यदुत्तिष्ठति वर्णेभ्यो नृपाणां क्षयि तत्फलम् Ś.2.14; अन्यदमृतादुत्थितम् K.136; उदतिष्ठन् प्रशंसावाचः Dk.49 shouts of applause burst forth (were heard); असंशयं सागरभागुदस्थात् N.22.44.

To rise, increase in strength or power, grow, (as an enemy, disease &c.); (Ātm.) उत्तिष्ठमानस्तु परो नोपेक्ष्यः पथ्यमिच्छता Śi.2.1 (= Pt.1.234.)

To become animated, rise (from the dead) मृतोत्थिता; Ku.7.4.

To be active or brave, rise up; हृदयदौर्बल्यं त्यक्त्वोत्तिष्ठ Bg.2.3,37; Mv.2; Pt.3.21.

To make efforts; take pains, strive, try; उत्तिष्ठमानं मित्रार्थे कस्त्वां न बहु मन्यते Bk.8.12; 2.18; Mv.4.6; मुक्तावुत्तिष्ठते जनः Ki.11.13; उदस्थित ऋतौ Śi.14.17.

To excel, surpass. -Caus. (उत्थापयति)

To cause to stand up, raise, lift up; उत्थाप्यते ग्रावा H.3.35; R.14.59; raise or throw up (as dust); R.7.39.

To instigate, excite, rouse to action; त्वामुत्थापयति द्वयम् Śi.2.57,12; Kām.5.4; H.3.85; Dk.17.

To arouse, awaken, raise to life, make alive; प्राणो हीदं सर्वमुत्थापयति Śat. Br.

To support, feed, aid; अत्र परिकरोत्थापितो$र्थान्तरन्यासालङ्कारः Malli. on Ki.8.4.

Monier-Williams

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

उत्था/ उत्-था ( उद्-स्थाPa1n2. 8-4 , 61 ; See. उत्-तम्भ्, col. 1) P. A1. (but not A1. in the sense of , " rising , standing up " Pa1n2. 1-3 , 24 ) -तिष्ठति, -ते( pf. -तस्थौaor. -अस्थात्etc. ) to stand up , spring up , rise , raise one's self , set out RV. AV. S3Br. Ragh. S3ak. Bhag. etc. ; to rise (from the dead) BhP. ; to rise (from any occupation) , leave off; to finish AitBr. S3Br. Ta1n2d2yaBr. etc. ; to come forth , arise , appear , become visible , result; to spring , originate from RV. AV. S3Br. TS. MBh. Katha1s. etc. ; to come in (as revenues) S3ak. ; to rise (for the performance of any action); to be active or brave; to make efforts , take pains with , strive for; to excel MBh. R. etc. : Caus. -थापयति( aor. 1. sg. उद्-अतिष्ठिपम्AV. vii , 95 , 2 )to cause , to stand up , raise , rouse , start AV. AitBr. TBr. S3Br. MBh. Das3. BhP. etc. ; to set up , lift up , erect Gobh. MBh. R. Hit. etc. ; to get out Hit. ; to drive out , send out , push out AitBr. : Katha1s. BhP. ; to excite; to produce Ragh. Sa1h. ; to arouse , awaken , raise to life , make alive , animate; to stir up , agitate S3Br. KaushUp. Hariv. R. Katha1s. etc. : Desid. -तिष्ठासति, to wish or intend to stand up S3Br. xi , 1 , 6 , 5 ; to intend to leave off (a sacrifice) Nya1yam.