उपक्रम्

यन्त्रोपारोपितकोशांशः

Apte

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

उपक्रम् [upakram], 1 Ā., 4 P.

To go near, approach, come to, advance towards; राज्ञस्तस्याज्ञया देवी वसिष्ठमुपचक्रमे Mb.; Bk.8.25. कुमारं विविधैस्तैस्तैरुपचक्रमिरे नयैः Bu. Ch.4.53.

To do, perform, set about; यथोक्तं निपुण- मुपक्रान्तवान् Dk.12; माधवसमक्षमुत्तरमुपक्रमिष्ये Māl.3,2.7; Y.3.2.

To begin, commence (with inf. or dat.); (Ātm.); प्रसभं वक्तुमुपक्रमेत कः Ki.2.28; प्रतिग्रहीतुम् ... त्रिलोचनस्तामुपचक्रमे च Ku.3.66; R.17.13.

To go against, attack, assail, उपचक्रमाते वाग्भिः Rām.

To make advance (of love) to; सर्वोपायैरुपक्रम्य सीताम् Rām. win over; Dk.65.

To step over, stride, traverse.

To treat, act towards, attend on (as a physician). cure or heal (as wounds); यत्नादुपक्रम्यताम् Ś.3. v. l; सर्वथोपक्रान्तः Dk.68; ˚व्रणा 75.

Monier-Williams

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

उपक्रम्/ उप- P. -क्रामति(rarely -क्रमति) A1. -क्रमते, to go near , approach , come to RV. viii , 1 , 4 ; 21 , 2 ; 81 , 7 MBh. R. Megh. ; to rush upon , attack (only P. by Ka1s3. on Pa1n2. 1-3 , 39 and 42 ) MBh. xiii ; to approach with any object , have recourse to , set about , undertake , begin (with acc. dat. or inf. only A1. by Pa1n2. 1-3 , 39 and 42 ) La1t2y. MBh. Ragh. etc. ; to treat , attend on (as a physician) MBh. Sus3r. etc.