ऋहत्
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
ऋहत्¦ त्रि॰ रह--शतृ पृ॰ साघु। ह्रस्वकायादौ।
“वृहन्तंचिदृहते रन्धयानि”
१० ,
२८ ,
९ ।
“ऋहते ह्रस्वकाया-ल्पाय” भा॰। इति वाचस्पत्ये ऋकारादिशब्दार्थसङ्कलनम्। ॠॠकारः स्वरवर्णविशेषः मूर्द्धन्यः स च दीर्घः उदात्तानु-दात्तस्वरितभेदात् त्रिचिधः नुनः अनुनासिकानुनासिकभेदेनप्रत्येकं द्विधेति षट्। मातृकान्यासे वामनासायां तस्यन्यस्य तया वामनासाशब्देनाप्यभिधेयता। तस्य कामधेनु-तन्त्रे ध्येयस्वरूपमुक्तं यथा।
“ॠकारं परमेशानि!स्वयं परमकुण्डलीम्। पीतविद्युल्लताकारं पञ्चदेवमयं[Page1458-a+ 30] सदा। चतुर्ज्ञानमयं वर्ण्णं पञ्चप्राणयुतं सदा। त्रि-शक्तिसहितं वर्णं प्रणमामि सदा प्रिये!”। अस्य प्लुत-त्वोक्तिश्चिन्त्या दीर्घस्य द्विमात्रत्वेन त्रिमात्रोच्चार्य्यप्लुता-द्भिन्नत्वात् आकारभेदाच्च।
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
ऋहत् [ṛhat], a. Ved. Small, weak; Rv.1.28.9. mother of the gods; also of the demons.
Recollection.
Motion, going. -n. The breast. (cf. also ऋर्निषेधो भवः पूषा वरुणो$मरराडजः । करी तरुर्नरः पाप्मा विद्वानथ रमापतिः ॥ Enm.)
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
ऋहत् mfn. ( रह्T. ), small, weak , powerless RV. x , 28 , 9.