कम्पन
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
कल्पद्रुमः[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कम्पनम्, त्रि, (कपि चलनशब्दार्थादिति युच् ।) कम्प- युक्तः । का~पुने इति भाषा । तत्पर्य्यायः । चल- नम् २ कम्प्रम् ३ चलम् ४ लोलम् ५ चलाचलम् ६ चञ्चलम् ७ तरलम् ८ पारिप्लवम् ९ परिप्लवम् १० । इत्यमरः । ३ । १ । ७४ ॥ चपलम् ११ चटुलम् १२ । इति तट्टीका ॥ (यथा महाभारते १३ । १४ । ७२ । “हिरण्यकशिपुर्योऽभूद्दानवो मेरुकम्पनः” ॥ यथा सिद्धान्तकौमुद्याम् ॥ “कम्पा कम्पना शाखा” । पां ३ । २ । १५३ ॥ कपि + भावे + ल्युट् ।) कम्पे क्ली । इति मेदिनी ॥
कम्पनः, पुं, (कम्पयति वेपथुयुक्तं करोति शिशिरे- णेति यावत् कपि + णिच् + युच् । ल्युर्वा ।) शि- शिरऋतुः । इति राजनिर्घण्टः ॥ (नृपविशेषः । यथा महाभारते २ । ४ । २२ । “काम्बोजराजः कमठः कम्पनश्च महाबलः । सततं कम्पयामास यवनानेक एव यः” ॥)
अमरकोशः[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कम्पन वि।
चलनम्
समानार्थक:चलन,कम्पन,कम्प्र,चल,लोल,चलाचल,चञ्चल,तरल,पारिप्लव,परिप्लव
3।1।74।2।2
चरिष्णु जङ्गमचरं त्रसमिङ्गं चराचरम्. चलनं कम्पनं कम्प्रं चलं लोलं चलाचलम्.।
पदार्थ-विभागः : , क्रिया
वाचस्पत्यम्[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कम्पन¦ त्रि॰ कपि--युच्।
१ कम्पयुक्ते। भावे ल्युट्।
२ चलनेन॰ मेदि॰। णिच्--युच्।
३ कम्पयितरि त्रि॰
“दुन्दुभेत्वंसपत्नानां घोषाद्धृदयकम्पनः”। दुन्दभिपूजामन्त्रः।
“प्रक-म्पनेनानुचकम्पिरेसुराः” माघः
“एवमुक्ता जरुत्कारुर्भ-र्त्त्राहृदयकम्पनम्” भा॰ आ॰
४७ अ॰।
४ शिशिरे ऋतौ पु॰।
५ अस्त्रभेदे च।
“प्रासैस्तथा गदाभिश्च परिघैः कम्पनैस्तथा”
“जडता गद्गदा बाणी रात्रै निद्रा भवत्यपि। प्रस्तब्धेनयने चेव मुखमाधुर्य्यमेव च। कफोल्वणस्य लिङ्गानिसन्निपातस्य लक्षयेत्। मुनिभिः सन्निपातोऽयमुक्तः कम्प-नसंज्ञकः” भावप्र॰ उक्ते
६ सान्निपातिकज्वरभेदे पु॰।
शब्दसागरः[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कम्पन¦ mfn. (-नः-ना-नं) Trembling, unsteady, shaken. n. (-नं) Trembling quivering. m. (-नः) The dewy season. (Nov.-Dec.) E. कपि to tremble, and युच् or ल्युट् aff.
Apte[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कम्पन [kampana], a. [कम्प्-युच्] Trembling, shaking.
नः Śiśira season (November-December).
A kind of missile.
A kind of fever (सान्निपातिक).
नम् Shaking, tremor.
Quivering pronunciation.
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कम्पन mf( आ)n. trembling , shaken , unsteady
कम्पन mf( आ)n. causing to tremble , shaking MBh.
कम्पन m. a kind of weapon MBh. i , 2836 R.
कम्पन m. a kind of fever Bhpr.
कम्पन m. the cool or dewy season (from about the middle of January to that of March) L.
कम्पन m. N. of a king MBh. ii , 117
कम्पन m. of a country near काश्मीरRa1jat.
कम्पन n. trembling , quivering Sus3r.
कम्पन n. an earthquake MBh. v , 7239
कम्पन n. quivering or thrilling pronunciation(See. कम्प) Comm. on RPra1t.
कम्पन n. the act of shaking , swinging Ka1tyS3r. Sus3r. i , 85 , 9 Tarkas. etc.
Purana index[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
--an यक्ष. वा. ६९. १७७.
Purana Encyclopedia[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
KAMPANA I : A mighty King. He was a prominent member of the court of Yudhiṣṭhira. (Chapter 4, Sabhā Parva, M.B.).
_______________________________
*6th word in right half of page 381 (+offset) in original book.
KAMPANA II : A demon. (See under Nahuṣa).
_______________________________
*7th word in right half of page 381 (+offset) in original book.