कुहर
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुहरम्, क्ली, (कुं भूमिं हरतीति । कु + हृ + अच् ।) गह्वरम् । छिद्रम् । इति मेदिनी ॥ (यथा, प्रसन्न- राघवे । ‘तैः किं मत्तकरीन्द्रकुम्भकुहरे नारोपणीयाः कराः’ ॥) कर्णः कण्ठशब्दः । गलः । अन्तिकम् । इत्यजय- पालः ॥
कुहरः, पुं, (कुह विस्मायने + कः । कुहं विस्मा- यनं भयमित्यर्थः राति ददाति भयं जनयतीति भावः । रा + कः ।) नागविशेषः । इति मेदिनी ॥
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुहर नपुं।
बिलम्
समानार्थक:कुहर,सुषिर,विवर,बिल,छिद्र,निर्व्यथन,रोक,रन्ध्र,श्वभ्र,वपा,शुषि,अवधि,दर,अन्तर
1।8।1।2।2
अधोभुनपातालं बलिसद्म रसातलम्. नागलोकोऽथ कुहरं शुषिरं विवरं बिलम्.।
: भूमौ_वर्तमानं_रन्ध्रम्, कृत्रिमगृहाकारगिरिविवरम्, गिरिबिलम्
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, स्थानम्, प्राकृतिकस्थानम्
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुहर¦ पु॰ कुंहरति हृ--अच् कुह--विस्मायने क तं रातिरा--क वा।
१ नागभेदे मेदि॰।
२ गह्वरे
२ छिद्रे न॰ मेदि॰
“तैः किं मत्तकरीन्द्रकुम्भकुहरे नारोपणीयाः कराः” प्रसन्नरा॰।
४ कर्णे
५ कण्ठशब्दे
६ गले
७ समीपे च न॰अजयपालः।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुहर¦ n. (-रं)
1. A cavity, a hollow.
2. A hole, a rent, &c.
3. The ear.
4. A guttural sound.
5. The throat or larynx. m. (-रः) A kind of snake. E. कु the earth, &c. and हर what takes, &c. from हृ with the aff अप्।
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुहरम् [kuharam], 1 A cavity, hollow; as in नाभिकुहर, आस्य˚ &c. दधति कुहरभाजामत्र भल्लूकयूनामनुरसितगुरूणि स्त्यानमम्बूकृतानि Māl.9.6; Ve.1.22.
The ear.
The throat.
Proximity.
Copulation; प्रवृत्तकुहरपारावत ... &c. Dk.2.2.
A hole, rent.
A guttural sound. -रः A window, the interior window; कुहरा अभ्यन्तरगवाक्षाः Bṛi. S.56.2. B. P.13.5.27.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
कुहर m. (fr. कुह्= गुह्?) , N. of a serpent belonging to the क्रोध-वशrace MBh. i , 2701 Hariv. 229
कुहर n. a cavity , hollow , hole Bhartr2. Hit. Prab. etc.
कुहर n. a small window (?) VarBr2S.
कुहर n. the ear L.
कुहर n. the throat or larynx L.
कुहर n. a guttural sound L.
कुहर n. proximity L.
कुहर n. copulation Das3.
Purana Encyclopedia
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
KUHARA : A King of Kaliṅga. He was born from an aspect of the Asura called Krodhavaśa. (Ādi Parva, Chapter 67, Verse 65).
_______________________________
*4th word in right half of page 437 (+offset) in original book.