क्षान्त
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
क्षान्तः, त्रि, (क्षम् + कर्त्तरि क्तः ।) सहनशीलः । तत्पर्य्यायः । सोढः २ । इत्यमरः ॥ क्षमान्वितः ३ । इति शब्दरत्नावली ॥ तितिक्षितः ४ । इति जटाधरः ॥ (यथा, हरिवंशे । २१ । २१ । “निर्व्वैरो निर्व्वृतः क्षान्तो निर्म्मन्युः कृतिरेव च” ॥)
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
क्षान्त वि।
क्षमां_प्रापितः
समानार्थक:सोढ,क्षान्त
3।1।97।1।4
पुष्टे तु पुषितं सोढे क्षान्तमुद्वान्तमुद्गते। दान्तस्तु दमिते शान्तः शमिते प्रार्थितेऽर्दितः॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
क्षान्त¦ त्रि॰ क्षम--कर्त्तरि क्त।
१ सहिष्णौ केनचित्पीडनेऽपिसामर्थ्ये सति तत्प्रतीकारपराङ्मुखे। कर्म्मणि क्त।
२ सोढे।
३ निर्वैरो निर्वृतिः क्षान्तो निर्मन्युः कृति-रेव च। विघसो मातृवर्त्ती च व्याधाः परमधार्म्मिकाः” हरिव॰
२१ अ॰ उक्ते सप्तव्याधमध्ये
३ व्याधभेदे। ते चगुरोर्गोहरणात् क्रमेण मृगचक्रवाकादियोनिमाप्ताः त-त्रैव तत्कथा। क्षान्ताशब्दे परे प्रिया॰ कर्म्मधारये नपुंवत्। परमाक्षान्ता। उत्करा॰ चतुरर्थ्यां छ। क्षान्तीयतन्निर्वृत्तादौ त्रि॰।
४ ऋषिभेदे पु॰। क्षान्तस्य गोत्रापत्यम्अश्वा॰ फञ्। क्षान्तायन तदृषिगोत्रापत्ये पुंस्त्री॰
क्षान्त¦ त्रि॰ क्षल--शोधने ज्वला॰
१ कर्त्तरिण। शोधनकर्त्तरि
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
क्षान्त¦ mfn. (-न्तः-न्ता-न्तं) Patient, enduring. E. क्षम् to bear, affix क्त।
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
क्षान्त [kṣānta], p. p. [क्षम्-क्त]
Patient, forbearing, enduring.
Forgiven.
Borne, endured.
Friendly. -तः N. of Śiva. -ता The earth. -तम् Patience, indulgence; Rām.1.
क्षान्त [kṣānta], &c. See under क्षम्.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
क्षान्त mfn. ( g. प्रिया-दि)borne , endured( सोढ) L.
क्षान्त mfn. pardoned MBh. Pan5cat.
क्षान्त mfn. ( Pa1n2. 3-2 , 188 Ka1r. )enduring , patient Mn. v , 158 Ya1jn5. R. Ragh. ( compar. -तर)
क्षान्त m. ( g. उत्करा-दि)N. of a man g. अश्वा-दि
क्षान्त m. of a hunter Hariv. 1206
क्षान्त m. of शिव(See. क्षम)
क्षान्त n. patience , indulgence R. i , 34 , 32 and 33.
क्षान्त mfn. ending with the letter क्षRa1matUp.
क्षान्त See. 1. क्षम्.