गूढ
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
गूढम्, क्ली, (गुह + भावे क्तः ।) रहः । गुह्यम् । इति मदिनी । ढे । १ ॥
गूढः, त्रि, (गुह + कर्म्मणि क्तः ।) संवृतः । गुप्तः । इत्यमरमेदिनीकरौ ॥ (यथा, पञ्चदश्याम् । ३ । ३८ । “शक्तिरस्त्यैश्वरी काचित् सर्व्ववस्तुनियामिका । आनन्दमयमारभ्य गूढा सर्व्वेषु वस्तुषु ॥”)
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
गूढ वि।
कृतगोपनः
समानार्थक:गूढ,गुप्त
3।1।89।1।3
निदिग्धोपचिते गूढगुप्ते गुण्ठितरूषिते। द्रुतावदीर्णे उद्गूर्णोद्यते काचितशिक्यिते॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
गूढ¦ त्रि॰ गुह--क्त।
१ गुप्ते
२ संवृते च अमरमेदिन्यौ।
“कामिनीकुचकलसवत् गूढं चमत्करोति” सा॰ द॰
“गूढाकारेङ्गितस्य च” रघुः।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
गूढ¦ mfn. (-ढः-ढा-ढं) Hidden, concealed. n. (-ढं)
1. A solitary or private place.
2. A private part.
3. A mystery. E. गुह् to hide, affix क्त। deriv. irregular.
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
गूढ [gūḍha], p. p. [गुह्-क्त]
Hidden, concealed, kept secret.
Covered.
Invisible, latent.
Secret, private.
Disguised.
ढम् A solitary or private place.
A private part.
A mystery.
One of the शब्दालङ्कारs.ind. Secretly; संवत्सरं तत्र विहृत्य गूढम् Mb.3.176.1.-Comp. -अङ्गः a tortoise. -अङ्घ्रिः a snake. -अर्थ a. having a hidden meaning (cf. ˚चन्द्रिका-तत्त्वदीपिका-दीपिका &c. N. of different commentaries). -र्थः the hidden or mystic sense; A. L. -आत्मन् (the compound word being गूढोत्मन् thus accounted for in Sk.; भवेद् वर्णागमाद् हंसः सिंहो वर्णविपर्ययात् । गूढोत्मा वर्णविकृतेर्वर्णलोपात्पृषोदरः) the Supreme soul. -आलेख्यम् Cipher writing; Kau. A.1.12. -उत्पन्नः, -जः one of the 12 kinds of sons in Hindu-law; he is a son born secretly of a woman, when her husband is absent, the real father being unknown; गृहे प्रच्छन्न उत्पन्नो गूढजस्तु सुतः स्मृतः Y.2.129; Ms.9.159,17. -चार -चारिन् a. going about secretly; Y.2.268. (-m.) a spy, secret emissary. -नीडः the wag-tail.
पथः a hidden path.
a by-path.
the mind, intellect. -पाद्, -पादः a snake. -पुरुषः a spy, secret emissary, disguised agent; गूढपुरुषोत्पत्तिः Kau. A.1.11. -पुष्पकः the Bakula tree. -भाषितम् secret intelligence, private communication.
मार्गः a passage under-ground.
a defile. -मैथुनः a crow. -वर्चस् m.
'a concealed witness', one placed to overhear secretly what has been said by the defendant.
a frog. -a. of concealed glory; तल्लक्षणज्ञा अपि गूढवर्चसम् Bhāg. 1.19.28.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
गूढ mfn. ( गू।अRV. )covered , hidden , concealed , invisible , secret , private RV. etc.
गूढ mfn. disguised Mn. ix , 261 MBh. iii , 17311 Page361,1
गूढ n. a secret place or mystery Kat2hUp. i , 1 , 29
गूढ n. one of the शब्दालंकारs Sarasv. ii , 19
गूढ ( अम्) ind. secretly Das3. vii , 248 Ra1jat. v , 268
गूढ See. 1. गुह्.