च्यु
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
कल्पद्रुमः[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
च्यु, क हासे । सहने । इति कविकल्पद्रुमः ॥ (चुरां-परं-अकं-सकच्च-सेट् ।) अन्तःस्थाद्यो- पधः । क, च्यावयति । इति दुर्गादासः ॥
च्यु, ङ गत्याम् । इति कविकल्पद्रुमः ॥ (भ्वां-आत्मं- सकं-अनिट् ।) अन्तःस्थाद्योपधः । ङ, च्यवते । इति दुर्गादासः ॥
वाचस्पत्यम्[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
च्यु¦ सहने सक॰ हसने अक॰ चु॰ उभ॰ सेट्। च्यावयतिअचि(चु)च्यवत् त। चु(चि)च्यावयिषति
शब्दसागरः[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
च्यु (ङ) च्युङ्¦ r. 1st cl. (च्यवते)
1. To go or move.
2. To flow, to drop. r. 10th cl. (च्यावयति-ते)
1. To laugh.
2. To bear or suffer. E. भ्वा-आ- सक-अनिट् | चुरा-उभ-सेट् |
Apte[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
च्यु [cyu], I. 1 Ā. (च्यवते, च्युत)
To fall or drop down, slip, sink (fig. also); Ś.2.8.
To come out of, flow or issue from, drop, trickle or stream forth from; स्वतश्च्युतं वह्निमिवाद्भिरम्बुदः R.3.58; Bk.9.71.
To deviate or swerve from, fall off or away from, leave (duty &c.); (with abl.) अस्माद्धर्मान्न च्यवेत Ms.7.98; 12.71-72.
To lose, be deprived of; अच्योष्ट सत्त्वान्नृपतिः Bk.3.2;7.92.
To vanish, disappear, perish, be at an end; R.8.66; Ms.12.96.
To decrease.
To bring about, make, form, create.
To cause to go away, cause to forget. -Caus. (च्यावयति-ते)
To cause to move, excite, agitate.
(Ā.) To move oneself, be shaken or moved.
To remove, drive away, expel.
To deprive, take away; Pt.1.24.
To cause to fall. -II. 1 P. (च्यावयति)
To suffer, bear.
To laugh.
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
च्यु (and च्युस्) cl.10. च्यावयति( च्योसय्)= सह्or हस्Dha1tup. xxxiii , 72.
च्यु cl.1. च्यवते( ep. also ति; Subj. 1. sg. च्यवम्RV. i , 165 , 10 ; 3. pl. च्यवन्त, 48 , 2 fut. च्योष्यतेAitBr. ii , 22 ; aor. 2. pl. अच्योढ्वम्[ Subj. च्य्, Maha1na1rUp. ] and Prec. च्योषीढ्वम्Pa1n2. 8-3 , 78 Ka1s3. )to move to and fro , shake about RV. i , 167 , 8 ; to stir , move from one's place , go away , retire from( abl. ) , turn off ; vi , 62 , 7 ; x BhP. ix , 14 , 20 ; to deviate from( abl. ) , abandon (duty etc. abl. ; exceptionally gen. MBh. xv , 463 [C] inf. च्यवितुम्) Mn. vii , 98 MBh. iii ; to come forth from , come out of. drop from , trickle , stream forth from( abl. ; See. 2. च्युत्) , 14598 R. ii , 39 , 15 ; to fall down , fall , slide from( abl. ) , v , 13 , 31 ; to fall from any divine existence (so as to be re-born as a man) Jain. ; to die Buddh. ; " to fall from " , be deprived of , lose (with abl. ) Mn. iii , 140 ; viii , 103 Bhat2t2. iii , 20 ( aor. अच्योष्ट); to fall away , fade away , disappear , vanish , perish Mn. xii , 96 MBh. BhP. iii , 28 , 18 ; to fail MBh. v , 1089 ; to sink down , sink( lit. and fig. ) Mun2d2Up. i , 2 , 9 ; (in the series of re-births) Bhag. ix , 24 ; to decrease (with instr. ) MBh. iii , 14141 ; to bring about , create , make RV. i , 48 , 2 ; iv , 30 , 22 ( pf. 2. sg. चिच्युषेSee. Pa1n2. 6-i , 36 ) ; 8-45 , 25 ( pf. चुच्युवे); to cause to go away , make forget Maha1na1rUp. ; Caus. च्यावयति(once च्यव्S3a1n3khBr. xii , 5 Padap. always च्यव्, p. च्यावयत्RV. iii , 30 , 4 ; impf. अचुच्यवुर्, i , 166 , 5 and 168 , 4 ; pf. च्यावयाम् आसMBh. iii , 15920 ) P. to cause to move , shake , agitate RV. i;iii , 30 , 4 AV. x , xii ; A1. to be moved or shaken RV. vi , 31 , 2 ; P. to loosen , i , 168 , 6 ; to remove from a place , drive away from( abl. ) TS. ii , 2 , 7 , 5 S3Br. i , x MBh. R. ; to cause (rain , वृष्टिम्)to fall TS. iii , 3 , 4 , 1 Ta1n2d2yaBr. xiii , 5 , 13 S3a1n3khBr. xii , 5 ; to deprive any one( acc. )of( acc. ) R. ii , 53 , 7 ; Intens. ( impf. 2. pl. अचुच्यवीतन)to shake RV. i , 37 , i 2 : Caus. Desid. चिच्यावयिषतिor चुच्य्Pa1n2. 7-4 , 81.