छिद
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
छिद, इर ध ञ औ छेदे । इति कविकल्पद्रुमः ॥ (रुधां-उभं-सकं-अनिट् ।) छेदो द्विधाकरणम् । इर्, अच्छिदत् अच्छैत्सीत् । ध ञ, छिनत्ति छिन्ते दात्रेण तृणं लोकः । औ, छेत्ता । इति दुर्गादासः ।
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
छिद¦ द्वैधीकरणे रुधा॰ उभ॰ सक॰ अनिट्। छिनत्ति छिन्तेइरित्। अच्छिदत्, अच्छेत्सीत् अच्छित्त।
“न छिन्द्या-न्नखलोमानि”
“न च्छिन्द्यात् करजैर्नखम्” मनुः
“अच्छिन्दन्नुत्तमाङ्गानि” भा॰ व॰
१२ ।
६३ अ॰। भिदा-दित्वात् अङ् छिदा।
“कर्म्मस्थः पचतेर्भावः कर्म्मस्थाश्चभिदादयः” इत्युक्तेः ततः कर्म्मकर्त्तरि प्रत्ययः छिद्यतेकटःस्वयमेव। छिदुरः स्वयंछिन्नः। अप + अपकृष्य छेदने
“एतस्यै वा एषापच्छिद्यैषैव पुनर्भवत्यपि” शत॰ व्रा॰
५ ।
३ ।
४ ।
९ । अव + विभागमेदे। स च दैशिकः कालिकश्च अवच्छेदशब्दे
४२
० पृ॰ दृश्यम्। वि + अव + व्यावर्त्तने निरासने व्यवच्छेदः। आ + आकृष्य हरणे। (काडियालओया) अपहरणे
“आ-{??}छिन्द्युरितरासु च” नारदः।
“मिषतामाच्छिन्नत्तिनः” कुमा॰। सम्यक्छेदे च।
“आच्छेत्स्याम्यहमेतस्यधनुर्ज्यामपि चाहवे” भा॰ व॰
१९
६ श्लो॰। उद् + समूलनाशने।
“किं वा रिपूंस्तव गुरु स्वयमुच्छिनत्ति” रधुः
“उच्छेत्तु प्रभवति यन्न सप्तसप्तिः” शकु॰। परि + इयत्तया विभागे परिच्छेदः।
“यशःपरिच्छेत्तुमि-यत्तयालम्” रघु॰।
“परिच्छिन्नप्रभावर्द्धिर्न मया न चविष्णुना” कुमा॰। वि + विभागे भेदे च
“विच्छिद्य तौ शरैर्वारौ” हरिवं॰[Page2999-b+ 38]
८५
३० श्लो॰।
“यदर्द्धेविच्छिन्नं भवति कृतसन्धानमिवतत्” शकु॰।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
छिद (औ, इर) औ छिदिर¦ r. 7th cl. (छिनत्ति, छिन्ते) To divide to split, to cut, [Page277-b+ 60] &c. With the prefix आङ्, To seize, to lay hold of. With the prefix उत To slay or kill. रुधा-उभ-सक-अनिट् |
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
छिद mfn. ifc. " cutting off "See. मातृक-