तरस्विन्
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
तरस्वी, [न्] त्रि, (तरो वेगः बलं वास्त्यस्य । तरस् + “अस्मायामेधास्रजो विनिः ।” ५ । २ । १२१ । इति विनिः ।) शूरः । वेगी । इत्यमरः । ३ । ३ । १२७ । (यथा, भागवते । ८ । १० । ३१ । “राहुणा च तथा सोमः पुलोम्ना युयुधेऽनिलः । निशुम्भशुम्भयोर्देवी भद्रकाली तरस्विनी ॥”) गरुडे वायौ च पुं । इति राजनिर्घण्टः ॥
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
तरस्विन् पुं।
त्वरितवन्मात्रः
समानार्थक:तरस्विन्,त्वरित,वेगिन्,प्रजविन्,जवन,जव
2।8।73।2।1
जङ्घालोऽतिजवस्तुल्यौ जङ्घाकरिकजाङ्घिकौ। तरस्वी त्वरितो वेगी प्रजवी जवनो जवः॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
तरस्विन् वि।
वेगिः
समानार्थक:तरस्विन्
3।3।128।1।3
हीनन्यूनावूनगर्ह्यौ वेगिशूरौ तरस्विनौ। अभिपन्नोऽपराद्धोऽभिग्रस्तव्यापद्गतावपि॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
तरस्विन् वि।
शूरः
समानार्थक:शूर,वीर,विक्रान्त,तरस्विन्
3।3।128।1।3
हीनन्यूनावूनगर्ह्यौ वेगिशूरौ तरस्विनौ। अभिपन्नोऽपराद्धोऽभिग्रस्तव्यापद्गतावपि॥
अवयव : वीरस्य_भार्या
पत्नी : वीरस्य_भार्या
जनक : वीरस्य_माता
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
तरस्विन्¦ पु॰ तरस् + अस्त्यर्थे विनि सान्तत्वात् भत्वम्।
१ वायौ
२ गरुडे राजनि॰
३ वेगवति,
४ शूरे च त्रि॰ अमरः।
“असकृदेकरथेन तरस्विना”
“निर्जितेषु तरसा तर-स्विना” रघुः। स्त्रियां ङीप्।
“कौमोदकी विष्णुगदातरस्विनी” भाग॰
८ ।
१० ।
२३ ।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
तरस्विन्¦ mfn. (-स्वी-स्विनी-स्वि)
1. Quick, swift.
2. Strong, valiant. m. (-स्वी)
1. A courier, an express, a runner.
2. A hero.
3. The bird of VISHNU.
4. Air, wind. E. तरस् speed, &c. विनि aff.
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
तरस्विन् [tarasvin], a. (-नी f.)
Swift, quick.
Strong, powerful, courageous; mighty; ततः सुतुमुलं युद्धं गन्धर्वाणां तरस्विनाम् (बभूव) Mb.3.244.22; निर्जितेषु तरसा तरस्विनां शत्रुषु प्रणतिरेव कीर्तये R.11.89;16.77. -m.
A courier, an express.
A hero.
Air, wind.
An epithet of Garuḍa.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
तरस्विन्/ तरस्--विन् mfn. quick , violent , energetic , bold RV. viii , 97 , 10 and 12 ( इन्द्र) VS. xix , 88 MBh. R. S3ak. etc.
तरस्विन्/ तरस्--विन् m. a courier , runner , hero W.
तरस्विन्/ तरस्--विन् m. शिव
तरस्विन्/ तरस्--विन् m. the wind L.
तरस्विन्/ तरस्--विन् m. a falcon Gal.
तरस्विन्/ तरस्--विन् m. गरुडL.
तरस्विन्/ तरस्--विन् m. N. of a man Pravar. ii , 2 , 2.