तृप्

यन्त्रोपारोपितकोशांशः

Apte

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

तृप् [tṛp], I. 4,5,6 P. (तृप्यति, तृप्नोति, तृपति, तृप्त)

To become satisfied, be pleased or contented; अद्य तर्प्स्यन्ति मांसादाः Bk.16.29; प्राशीन्न चातृपत् क्रूरः 15.29; (usually with instr., but sometimes with gen. or loc. also); को न तृप्यति वित्तेन H.2.133 (v. l. दृप्यति); तृप्तस्तत्पिशितेन Bh.2.84; नाग्निस्तृप्यति काष्ठानां नापगानां महोदधिः । नान्तकः सर्वभूतानां न पुंसा वामलोचना ॥ Pt.1.137; तस्मिन्हि ततृपुर्देवास्तते यज्ञे Mb.

To please, gratify. -Caus. To gratify, please, -Dvsid. तितृप्सति; तितर्पिषति. -II. 1 P., 1 U. (तर्पति, तर्पयति-ते)

To light up, kindle.

(Ātm.) To be satisfied.

To please, satisfy.

To gladden, refresh, reanimate; स्वैरं स्वैरं प्रेरितैस्तर्पयेति U.3.2.

Monier-Williams

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

तृप् cl.4. तृप्यति([ AV. TS. etc. ; metrically also ते]) cl.5. [Subj. 2. sg. तृप्णवस्Impv. णुहि, णुतम्RV. (See. also अ-तृप्णुवत्) ; नोतिDha1tup. and g. क्षुभ्ना-दि] cl.6. [2. sg. तृम्पसिImpv. प, पतु, etc. RV. S3Br. ; See. Pa1n2. 7-1 , 59 Va1rtt. 1 Pat. ; तृपतिDha1tup. ; pf. p. A1. तातृपाणRV. x , 95 , 16 ; P. ततर्प; 3. pl. तातृपुर्AV. xi , 7 , 13 ; aor. अतृपत्iii , 13 , 6 or अत्राप्सीत्Pa1n2. 3-1 , 44 Va1rtt. ; अतर्पीत्, अतार्प्सीत्Vop. ; fut. 1st तर्पिष्यति(but See. Pa1n2. 7-2 , 10 Siddh. ) , तर्प्स्य्, त्रप्स्य्; Cond. अत्रप्स्यत्AitUp. iii , 3 ; fut. 2nd तर्पिता, प्ता, त्रप्ताKa1s3. on Pa1n2. 6-1 , 59 and vii , 2 , 45 ]to satisfy one's self , become satiated or satisfied , be pleased with( gen. instr. , or rarely loc. e.g. ना-ग्निस् तृप्यति काष्ठानाम्, " fire is not satisfied with wood " MBh. xiii ; अतृप्यन् ब्राह्मणा धनैः, " the ब्रह्मन्s were pleased with wealth " S3Br. xiii ) RV. etc. ; to enjoy (with abl. ) Mn. iv , 251 ; to satisfy , please Bhat2t2. i f. : cl.1. तर्पति, to kindle Dha1tup. : Caus. तर्पयति, rarely ते( impf. अतर्पयत्RV. etc. ; p. तर्पयत्ib. ; aor. अतीतृपत्S3a1n3khGr2. iii , 12 BhP. ; अतीतृपामVS. ; inf. तर्पयितवैS3Br. i , 7 , 3 , 28 A1pS3r. iv , 16 , 17 )to satiate , satisfy , refresh , gladden RV. etc. ; A1. to become satiated or satisfied VS. AV. vi ; to kindle Dha1tup. : Desid. ( Subj. तितृप्सात्)to wish to enjoy RV. x , 87 , 19 : Caus. Desid. ( Pot. तितर्पयिषेत्)to wish to satiate or refresh or satisfy S3a1n3khGr2. i , 2 , 7 Gobh. i , 9 , 2 : Intens. तरीतृप्यते, तरीतर्प्ति, त्रप्तिW. ; ([See. तृफ्; ?.])

तृप् See. असु-and पशु-तृप्

तृप् शिश्नो-दर-.