निकष
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निकषः, पुं, (निकषति पिनष्टि स्वर्णादिकं यत्रेति । नि + कष + “गोचरसञ्चरेति ।” ३ । ३ । ११९ । इति चकारात् घः ।) शाणः । इत्यमरः । २ । १० । ३२ ॥ कष्टिपातर इति भाषा) (यथा, रघुः । १७ । ४६ । “निकषे हेमरेखेव श्रीरासीदनपायिनी ॥”) ।
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निकष पुं।
स्वर्णघर्षणशिला
समानार्थक:शाण,निकष,कष
2।10।32।1।4
नाराची स्यादेषणिका शाणस्तु निकषः कषः। व्रश्चनःपत्रपरशुरीषिका तूलिका समे॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निकष(स)¦ m. (-षः-सः) The touch-stone. f. (-षा) The mother of the imps or goblins. E. नि prefixed to कष् to injure, affix घ। [Page388-a+ 60]
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निकष/ नि- m. rubbing in , smearing , Ma1lav. ii , f .
निकष/ नि- m. a roller or harrow A1past.
निकष/ नि- m. the touchstone MBh. Ka1v. etc.
निकष/ नि- m. N. of wk.
निकष/ नि- n. nthe streak of gold or test made on the touchstone MBh. xii , 747 ( Ni1lak. )