निबन्ध्

यन्त्रोपारोपितकोशांशः

Apte

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

निबन्ध् [nibandh], 9 P.

To bind, tie, fasten, chain, fetter; आत्मवन्तं न कर्माणि निबन्ध्नन्ति धनंजय Bg.4.41;9.9;14.7; 18.17; Ms.6.14; Ku.5.1.

To fix upon, rivet; त्वयि निबद्धरतेः V.4.29; Bh.3.87.

To join, unite, connect; आभाति वेला लवणाम्बुराशेर्धारानिबद्धेव कलङ्करेखा R.13. 15.

To form, build, construct, arrange; हेमनिबद्धं चक्रम्, पाषाणचयबद्धः कूपः &c.

To write, compose; मया निबद्धेयमतिद्वयी कथा K.5.

To restrain, obstruct.

To fix upon, impose.

To appoint.

To place, locate.

Monier-Williams

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

निबन्ध्/ नि- P. -बध्नाति, to bind on , tie , fasten to( loc. ) AV. Kaus3. MBh. etc. ; to enchain , fetter( lit. and fig. ) Mn. MBh. R. etc. ; to contract , unite , join , close , obstruct Ka1v. Katha1s. ; to compose , draw up , write down Mn. Var. R. etc. ; to catch , win , acquire MBh. Pan5c. ; to hold fast , restrain , check MBh. Ragh. ; to put or fix upon (foot , eye etc. i.e. undertake , begin , with loc. ) Hariv. Ka1v. Pan5c. ; to fix , place , locate Ra1jat. ; to show , exhibit Sa1h. : Pass. -बध्यते, to be bound etc. Mn. MBh. etc.