नियुत
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
नियुतम्, क्ली, (नियूयते बहुसंख्या प्राप्यतेऽनेनेति । नि + यु + क्त ।) लक्षम् । इत्यमरः । ३ । ५ । २४ ॥ यथा । “धेनूनां नियुते प्रादादिति नियुते लक्षे ।” इति श्रीधरस्वामी ॥ “शतं महस्रमयुतं नियुतं प्रयुतं मतम् । स्त्री कोटिरर्व्वुदमिति क्रमाद्दशगुणोत्तरम् ॥ इति रत्नकोषः ।” इति भरतः ॥ दशलक्षम् । यथा, -- “एकं दश शतञ्चैव सहस्रमयुतन्तथा । लक्षञ्च नियुतञ्चैव कोटिरर्व्वुद एव च ॥ वृन्दः खर्ब्बो निखर्ब्बश्च शङ्खपद्मौ च सागरः । अन्त्यं मध्यं परार्द्धञ्च दशवृद्ध्या यथोत्तरम् ॥” इति पुराणम् ॥
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
नियुत¦ न॰।
१ लक्षसंख्यायां
२ दशलक्षसंख्यायां
३ तत्संख्येयेषु च
“शतं सहस्रमयुतं नियुतं प्रयुतं मतम्। स्त्री कोटि-रर्वुदमिति क्रमाद्दशगुणोत्तरम्” इति रत्रकोषः।
“एकंदश शतञ्चैव सहस्रमयुतं तथा। लक्षञ्च नियुतञ्चैवकोटिरर्षुद एव च। वृन्दः खर्वो निखर्वश्च शङ्खपद्मौच सागरः। अन्त्यं मध्यं परार्द्धञ्च दशवृद्ध्या यथो-त्तरम्” पुराणम्। [Page4080-a+ 38]
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
नियुत¦ mn. (-तः-तं)
1. A million.
2. A hundred thousand.
3. Ten thou- sand krores. E. नि before, यु to join, affix क्त।
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
नियुतम् [niyutam], 1 A million.
A hundred thousand.
Ten thousand crores or 1 Ayutas.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
नियुत/ नि- mfn. ( नि-)fixed , fastened RV. i , 121 , 3
नियुत/ नि- m. or n. a very high number , generally a million Br. Pur.
नियुत/ नि-युत See. under नि-यु, col. 2