निर्मोक
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
अमरकोशः[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निर्मोक पुं।
सर्पत्वक्
समानार्थक:कञ्चुक,निर्मोक
1।8।9।3।2
त्रिष्वाहेयं विषास्थ्यादि स्फटायां तु फणा द्वयोः। समौ कञ्चुकनिर्मोकौ क्ष्वेडस्तु गरलं विषम्.।
पदार्थ-विभागः : अवयवः
वाचस्पत्यम्[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निर्मोक¦ पु॰ निर् + मुच्--घञ्।
१ सर्पकञ्चुके (खोलस)
२ मोचने
३ सन्नाहे
४ आकाशे च मेदि॰।
“निर्मोकपट्यः फणिभि-र्विमुक्ताः” रघुः।
४ सावर्णिमनोःपुत्रभेदे पु॰।
“निर्मोक-विरजस्काद्याः सावर्णेस्तनया नृप!” भाग॰
८१
३६ अत्रनिर्मोहेति पाठान्तरं तत्रार्थे।
Apte[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निर्मोकः [nirmōkḥ], 1 Setting free, liberating.
A hide, skin; मृगनिर्मोकवसनाश्चीरवल्कलवाससः Mb.13.141.1.
The slough of a serpent; स्तनोत्तरीयाणि भवन्ति सङ्गान्निर्मोकपट्टाः फणिभिर्विमुक्ताः R.16.17; Śi.2.47; N.1; महोरगविनिर्मुक्तानेक निर्मोकभास्वराम् Śiva. B.31.62.
Armour, mail.
The sky, heaven.
Atmosphere; निर्मोको मोचने व्योम्नि सन्नाहे सूर्यकञ्चुके Medinī.
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निर्मोक/ निर्- m. setting loose or free , liberating L.
निर्मोक/ निर्- m. a cast-off skin ( esp. of a snake) MBh. Ka1v. etc. (609807 -पट्टm. a piece of cast-off skin Ragh. xvi , 17 )
निर्मोक/ निर्- m. armour , mail L.
निर्मोक/ निर्- m. sky , atmosphere L.
निर्मोक/ निर्- m. N. of a son of the 8th मनुBhP.
निर्मोक/ निर्- m. of a ऋषिunder the 13th मनुib. (See. निर्-मोह, p. 541 , col. 3).