निवेश
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
कल्पद्रुमः[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निवेशः, पुं, (नि + विश् + घञ् ।) विन्यासः । (निविशत्यस्मिन्निति । अधिकरणे घञ् ।) शिविरम् । (यथा, महाभारते । ५ । ८ । २ । “तस्य सेनानिवेशोऽभूदध्यर्द्धमिव योजनम् ॥”) उद्वाहः । इति मेदिनी । शे, २१ ॥ (यथा, महाभारते । १ । १४ । १ । “ततो निवेशाय तदा स विप्रः संशितव्रतः । महीञ्चचार दारार्थी न च दारानविन्दत ॥”) निवेशनम् । इति शब्दरत्नावली ॥ (यथा, देवीभागवते । ३ । १९ । ४४ । “निवेशार्थं गृहं दत्तमन्नपानादिकं तथा । सेवकं समनुज्ञाप्य परिचर्य्यार्थमेव च ॥”)
अमरकोशः[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निवेश पुं।
सैन्यवासस्थानम्
समानार्थक:निवेश,शिबिर
2।8।33।1।1
निवेशः शिबिरं षण्ढे सज्जनं तूपरक्षणम्. हस्त्यश्वरथपादातं सेनाङ्गं स्याच्चतुष्टयम्.।
सम्बन्धि1 : सेना
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, स्थानम्, मानवनिर्मितिः
वाचस्पत्यम्[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निवेश¦ पु॰ नि + विश--भावे घञ्।
१ प्रवेशे
२ उपवेशने आधारेघञ्।
३ निवेशाधारे गृहादौ अस्य क्षुभ्रा॰ उत्तरपद-स्थस्य संज्ञायामपि न णत्वम् शरनिवेशः।
“श्रीमतांहरिसखवाहिनीनिवेशः” किरा॰। आधारे घञ्। [Page4109-b+ 38]
४ शिविरे भावे घञ्।
५ उद्वाहे विवाहे मेदिनिकोषः।
शब्दसागरः[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निवेश¦ m. (-शः)
1. Entrance, entering.
2. Delivering, entrusting, de- positing.
3. A camp. a place, the residence of a king or general.
4. Any dwelling.
5. Military array.
6. Ornament, dress, decora- tion.
7. Marriage.
8. Encamping. E. नि before, विश् to enter, aff. भावे घञ्,
Apte[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निवेशः [nivēśḥ], 1 Entering, entrance.
Encamping, halting.
(a) A halting place, camp, encampment; सेनानिवेशं तुमुलं चकार R.5.49;7.2; Śi.17.4; Ki.7.27.
A house, an abode, a dwelling; निवेशपरिवेशनम् Mb.14. 45.1; भृशं ददर्श...... स निवेशवीरुधः Ki.4.19.
Expanse, contour (of the breast); नवातपालोहितमाहितं मुहुर्महानिवेशौ परितः पयोधरौ Ki.4.8.
Depositing, delivering,
Marrying, marriage, settling in life; ततो निवेशाय तदा स विप्रः संशितव्रतः । महीं चचार दारार्थी न च दारानविन्दत ॥ Mb.1.14.1.
Impression, copy.
Military array.
Ornament, decoration.
Founding (a town), निवेशं चक्रिरे सर्वे पुराणां नृवरास्तदा Rām.1.32.5.
Settling in a place; वास्तुकर्मनिवेशं च भरतागमनं तथा Rām.1.3.16.
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निवेश/ नि- m. (the initial न्not subject to cerebralisation g. क्षुभ्ना-दि)entering , settling in a place , encamping , halting MBh. Ka1v. etc.
निवेश/ नि- m. a dwelling-place , habitation of any kind (as a house , camp , palace etc. ) RV. ix , 69 , 7 MBh. Ka1v. etc. ( शम्-कृ, to take up one's residence , settle , encamp)
निवेश/ नि- m. founding a household , matrimony A1past. Gaut. MBh.
निवेश/ नि- m. founding a town R.
निवेश/ नि- m. (with स्थाने)putting in order , arrangement Vcar.
निवेश/ नि- m. pressing against Ma1lati1m. vii , 1/2
निवेश/ नि- m. impression , mark (of fingers) S3ak. (Pi.) vi , 14
निवेश/ नि- m. depositing , delivering L.
निवेश/ नि- m. military array L.
निवेश/ नि- m. ornament , decoration L.
निवेश/ नि-वेश शनetc. See. नि-विश्.