निष्कृति
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निष्कृतिः, स्त्री, (निर् + कृ + क्तिन् ।) निर्मुक्तिः । निस्तारः । यथा, -- “ब्रह्मघ्ने चैव मित्रघ्ने सुरापे गुरुतल्पगे । सर्व्वत्र विहिता सद्भिः कृतघ्ने नास्ति निष्कृतिः ॥” इति प्रायश्चित्ततत्त्वम् ॥ (अग्निविशेषे, पुं । यथा, महाभारते । ३ । २१८ । १४ “आक्रोशतान्तु भूतानां यः करोतीह निष्कृ- तिम् । अग्निः स निष्कृतिर्नाम शोभयत्यभिसेवितः ॥”)
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निष्कृति¦ स्त्री निर् + कृ--क्तिन्।
१ निस्तारे
२ गिर्मुक्तौ पा-पादिभ्य
३ उद्धारे च अमरः
“कामतो ब्रह्मणबधे निष्कृतिर्न विधीयते” मनुः
“कृतघ्ने नास्ति निष्कृतिः” स्मृतिः
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निष्कृति¦ f. (-तिः)
1. Pardon, absolution.
2. Expiration.
3. Escaping from, avoiding the consequence of anything.
4. Undoing, doing away.
5. Disregarding, neglecting.
6. Acquittance, compensation, discharge of a debt or obligation. E. निर् neg. कृ to do, क्तिन् affix.
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निष्कृतिः [niṣkṛtiḥ], f.
Expiation, atonement; ब्रह्मघ्ने च सुरापे च चौरे भग्नव्रते शठे । निष्कृतिर्विहिता सद्भिः कृतघ्ने नास्ति निष्कृतिः ॥ Pt.3.157.
Acquittance, requital, discharge of a debt or obligation; न तस्य निष्कृतिः शक्या कर्तुं वर्षशतैरपि Ms.2.227;3.19;8.15;9.19;11.27.
Removal.
Restoration, cure.
Avoiding, escaping from.
Neglecting.
Bad conduct, roguery.
Reproach, scoffing (धिक्कार); स्त्रियास्तथा$पचारिण्या निष्कृतिः स्याददूषिका Mb.12.34.3.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निष्कृति/ निष्- f. ( निष्-)complete development(See. गर्भ-निष्कृति)
निष्कृति/ निष्- f. restoration , cure RV.
निष्कृति/ निष्- f. acquittance , requital , atonement , expiation RV. etc.
निष्कृति/ निष्- f. removal , doing away , escaping , avoiding , neglecting L.
निष्कृति/ निष्- f. w.r. for नि-कृतिBhP.
निष्कृति/ निष्- m. a form of अग्निMBh.
Purana Encyclopedia
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
NIṢKṚTI : An agni (fire). A son of Bṛhaspati, he came to be known as Niṣkṛti as he redeemed (Niṣkrama) people from unhappiness. (Vana Parva, Chapter 229, Verse 14).
_______________________________
*1st word in left half of page 542 (+offset) in original book.
Vedic Rituals Hindi
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
निष्कृति स्त्री.
(निस्+कृ+क्तिन्) प्रायश्चित्त, जै.ब्रा. I.43.