नृत्

यन्त्रोपारोपितकोशांशः

Apte

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

नृत् [nṛt], 4 P. (नृत्यति, प्रणृत्यति, नृत्त)

To dance, move about; नृत्यति युवतिजनेन समं सखि Gīt.1; लोलोर्मौ पयसि महोत्पलं ननर्त Śi.8.23; Bk.3.43.

To act on the stage.

To gesticulate, play. -Caus. (नर्तयति-ते)

To cause to dance; त्वमाशे मोघाशे किमपरमतो नर्तयसि माम् Bh.3.6; तालैः शिञ्जावलयसुभगैर्नर्तितः कान्तया मे Me.81; U.3.19.

To cause to move. -With आ (caus.)

to cause to dance.

to cause to dance or move quickly, shake; मरुद्भिरानर्तितनक्तमाले R.5.42; मा मा मुञ्च शठेति कोपवचनै- रानर्तितभ्रूलता Amaru.36; Ṛs.3.1. -प्र˚ to dance &c.-प्रति˚ to ridicule by dancing in return.

नृत् [nṛt], f. Ved. Dancing.

Monier-Williams

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

नृत् cl.4 P. ( Dha1tup. xxvi , 9 ) नृत्यति( ep. also ते; pf. ननर्त, ननृतुर्MBh. ; aor. अनर्तिषुर्RV. ; -नृतुर्[See. आ-नृत्] ; p. नृतमान[?] ib. v , 33 , 6 ; fut. नर्तिष्यतिMBh. etc. ; नर्त्स्यतिand नर्तिताGr. ; inf. नर्तितुम्and नर्त्तुम्MBh. etc. ; ind.p. नर्तित्वाib. , -नर्तम्Br. ) , to dance RV. etc. etc. ; to act on the stage , represent( acc. ) Hariv. etc. ; to dance about( acc. ) R. : Caus. नर्तयति, ते, to cause to dance RV. etc. etc. : Desid. निनृत्सतिand निनर्तिषतिPa1n2. 7-2 , 57 : Intens. नरीनर्त्तिVar. Ka1v. Page568,3; नरीनृत्यते, तिKa1v. ; नर्नर्त्ति, नर्नृतीति, नरीनृतीतिGr. , to dance about or cause to dance about(See. नट्).

नृत् f. dancing , gesticulation AV.