न्यून
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
न्यूनम्, त्रि, (न्यूनयति । नि + ऊन परिहाणे + अच् ।) गर्ह्यम् । (यथा, महाभारते । १३ । १४३ । ४६ । “एतैः कर्म्मफलैर्द्देवि ! न्यूनजातिकुलोद्भवः । शूद्रोऽप्यागमसम्पन्नो द्बिजो भवति संस्कृतः ॥”) ऊनम् । इत्यमरः । ३ । ३ । १२७ ॥ (यथा, मनुः । ८ । २०३ । “नान्यदन्येन संसृष्टरूपं विक्रयमर्हति । न चासारं न च न्यूनं न दूरे न तिरोहितम् ॥”)
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
न्यून वि।
ऊनः
समानार्थक:हीन,न्यून
3।3।128।1।2
हीनन्यूनावूनगर्ह्यौ वेगिशूरौ तरस्विनौ। अभिपन्नोऽपराद्धोऽभिग्रस्तव्यापद्गतावपि॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
न्यून वि।
गर्ह्यः
समानार्थक:हीन,न्यून,वक्तव्य
3।3।128।1।2
हीनन्यूनावूनगर्ह्यौ वेगिशूरौ तरस्विनौ। अभिपन्नोऽपराद्धोऽभिग्रस्तव्यापद्गतावपि॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
न्यून¦ त्रि॰ न्यूनयति नि + ऊन--परिमाणै अच्।
१ ऊने
२ गर्ह्ये च अमरः।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
न्यून¦ mfn. (-नः-ना-नं)
1. Blamable, vile, wicked, despicable.
2. Less, deficient, defective. E. नि before, ऊन less, affix अच् |
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
न्यून [nyūna], a.
Lessened, diminished, shortened.
Defective, inferior, deficient, wanting, destitute of; as in अर्थन्यून; अथ कस्मादेतानि वैकृतानि वाक्यानि न्यूनान्येव नानुमन्यन्ते । किमेभिः पूरितैः । न्यूनानि अनेकार्थानि भवन्ति ŚB. on MS.7.4.12.
Less (opp. अधिक); न्यूनाधिकविभक्तानां धर्म्यः पितृकृतः स्मृतः Y.2.116.
Defective (in some organ); पाद˚.
Low, wicked, vile, despicable. -नम् Want or omission of one of the five members in a Nyāya argument. -नम्ind. Less, in a less degree. -Comp. -अङ्ग a. maimed, mutilated. -अधिक a. more or less, unequal. -धी a. deficient in intellect, ignorant, foolish. -पञ्चाशद्भावः an idiot (having no full 5 properties of human nature). -भावः inferiority, deficiency.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
न्यून/ न्य्-ऊन mf( आ)n. (fr. निwith ऊन)less , diminished , defective , deficient ( opp. to अति-रिक्त, अधिक, पूर्ण) , destitute or deprived of( instr. or comp. ) , inferior to( abl. ) Br. Gr2S3rS. MBh. Sus3r. etc.
न्यून/ न्य्-ऊन mf( आ)n. (with पादैः)having a defect in the feet BhP.
न्यून/ न्य्-ऊन mf( आ)n. low , vile , base , mean MBh. Var. Pur.
न्यून/ न्य्-ऊन n. euphem. = vulva TS. S3Br.
न्यून/ न्य्-ऊन n. want or omission of one of the 5 members in a न्यायargument Nya1yas.