पक्तिः
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
पक्तिः, स्त्री, (पच्यते परिणम्यते इति । भावे क्तिन् ।) गौरवम् । पाकः । इति मेदिनी ॥ (यथा, मनुः । ३ । ६७ । “वैवाहिकेऽग्नौ कुर्व्वीत गृह्यं कर्म्म यथाविधि । पञ्चयज्ञविधानञ्च पक्तिञ्चान्वाहिकीं गृही” ॥)
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
पक्तिः [paktiḥ], f. [पच्-भावे-क्तिन्]
Cooking; वैवाहिके$ग्नौ कुर्वीत... ...पक्तिं चान्वाहिकीं गृही Ms.3.67; The process or act of cooking; विषमा हि पक्तिराजानामाविकानां च मांसानाम् । यावता कालेनाजानि पच्यन्ते तावताविकानि विलीयन्ते । ŚB. on MS.11. 4.37.
Digesting, digestion.
Ripening, becoming ripe, maturity, development; न पपात संनिहितपक्तिसुरभिषु फलेषु मानसम् Ki.12.4.
Fame, dignity.
The place of digestion (जठराग्नि); पक्तिदृष्ठ्योः परं तेजः (सन्निवेशयेत्) Ms.12.2.
Purification; शरीरपक्तिः कर्माणि Mb.12. 27.38.
Any dish of cooked food (Ved.). -Comp. -वैषम्यम् difference in the mode of cooking; जात्यन्तरेषु भेदः स्यात् पक्तिवैषम्यात् MS.11.4.37. -शूलम् violent pain of the bowels arising from indigestion, colic. -स्थानम् a place of digestion.