परतन्त्र
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
परतन्त्रः, त्रि, (परस्तन्त्रं प्रधानं यस्य ।) परा- धीनः । इत्यमरः ॥ (यथा, महाभारते । १३ । १ । १५ । “परतन्त्रं कथं हेतुमात्मानमनुपश्यसि । कर्म्मणां हि महाभाग ! सूक्ष्मं ह्येतदतीन्द्रियम् ॥” परस्य तन्त्रं इति विग्रहे क्ली । परकीय- शास्त्रम् । परं श्रेष्ठं तन्त्रमिति विग्रहे । उत्- कृष्टशास्त्रम् । उत्तमपरिच्छदम् ॥)
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
परतन्त्र वि।
परतन्त्रः
समानार्थक:परतन्त्र,पराधीन,परवत्,नाथवत्
3।1।16।1।1
परतन्त्रः पराधीनः परवान्नाथवानपि। अधीनो निघ्न आयत्तोऽस्वच्छन्दो गृह्यकोऽप्यसौ॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, चलसजीवः, मनुष्यः
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
परतन्त्र¦ त्रि॰ परस्य तन्त्रमधीनता यत्र। पराधीने अमरः।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
परतन्त्र¦ mfn. (-न्त्रः-न्त्रा-न्त्रं) Subservient, obedient, dependant. E. पर another, तन्त्र will.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
परतन्त्र/ पर--तन्त्र n. a rule or formula for another rite Ka1tyS3r.
परतन्त्र/ पर--तन्त्र mf( आ)n. dependent on or subject to -ananother , obedient ( opp. to स्व-त्) MBh. Ka1v. Sus3r. etc.
परतन्त्र/ पर--तन्त्र n. ( ibc. )dependence on -ananother's will Sa1h.