परिभू
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
Apte[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
परिभू [paribhū], 1 P.
To defeat, subdue, conquer, overcome; (hence) to surpass, excel; लग्नद्विरेकं परिभूय पद्मम् Ku.7.16; R.1.35.
To despise, slight, treat with contempt, disrespect, insult; नित्यं परिभवेच्छ्वश्रूम् Mb.13.93.33; मा मां महात्मन् परिभूः Bk.1.22;4.37.
To injure, destroy, ruin.
To afflict, grieve.
To humiliate, disgrace.
To disappear.
Ved. To surround, encirele.
To go or fly round.
To accompany.
To take care of.
To guide, govern. -Caus.
To think of, reflect on, meditate, contemplate; तामेतां परिभावयन्त्वभिनयैर्विन्यस्तरूपां बुधाः U.7.2. मुक्तात्मभिः स्वहृदये परिभाविताय ज्ञानात्मने भगवते नम ईश्वराय Bhāg.8.3.18.
To contain, include.
To make known.
To surpass, exceed.
To soak, saturate.
To concentrate, to make cohesive; एवमेवे- न्द्रियग्रामं शनैः संपरिभावयेत् Mb.12.195.19. See परिभावन.
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
परिभू/ परि- P. A1. -भवति, ते( pf. -बभूव, भूथ, भूवुःRV. ; aor. -अभूवन्, -भुवत्; Subj. -भूतस्, -भूथस्ib. ; Impv. -भूतुib. ; Ved. inf. -भ्वेib. ; ind.p. -भूयMBh. Ka1v. etc. : Pass. -भूयतेR. ; fut. -भविष्यतेBhat2t2. ) , to be round anything , surround , enclose , contain RV. AV. Br. ; to go or fly round , accompany , attend to , take care of , guide , govern RV. AV. ; to be superior , excel , surpass , subdue , conquer RV. etc. ; to pass round or over , not heed , slight , despise , insult MBh. Ka1v. etc. ; to disgrace MBh. ; to disappear , be lost(= परा-भू) ib. : Caus. -भावयति, ते( ind.p. -भाव्य) , to spread around , divulge , make known Uttarar. ; to surpass , exceed BhP. ; to soak , saturate , sprinkle Sus3r. S3a1rn3gS. ; to contain , include BhP. ; to conceive , think , consider , know , recognise as( acc. ) Prab. Ra1jat. BhP. Pan5c.
परिभू/ परि-भू mfn. surrounding , enclosing , containing , pervading , guiding , governing RV. AV. TS. TBr. I1s3Up.