पाणिनीयः धातुपाठः

माहेश्वरसूत्राणि

<poem>

अ इ उ ण् ॥१॥
ऋ लृ क् ॥२॥
एओङ् ॥३॥
ऐऔच् ॥४॥
हयवरट् ॥५॥
लण् ॥६॥
ञमङणनम् ॥७॥
झभञ् ॥८॥
घढधष् ॥९॥
जबगडदश् ॥१०॥
खफछठथचटतव् ॥११॥
कपय् ॥१३२॥
शषसर् ॥१३॥
हल् ॥१४॥

इति माहेश्वरसूत्राणि। अणादीसंज्ञार्थानि। तेषामन्त्या इतः। लण् मध्ये अकारश्च। हकारादिषु अकार उच्चारणार्थः। वृद्धिरादैच्।1-1-1 हलन्त्यम् १, १।३।३ उपदेशेऽन्त्यं हलित्स्यात्। उपदेश आद्योच्चारणम्। सूत्रेष्वदृष्टं पदं सूत्रान्तरादनुवर्तनीयं सर्वत्र॥ आदिरन्त्येन सहेता ४, १।१।७० अन्त्येनेता सहति आदिर्मध्यगानां स्वस्य च संज्ञा स्यात् यथाणिति अ इ उ वर्णानां संज्ञा। एवमच् हल् अलित्यादयः॥ उपदेशेऽजनुनासिक इत् २८, १।३।२ उपदेशेऽनुनासिकोऽजित्संज्ञः स्यात्। प्रतिज्ञानुनासिक्याः पाणिनीयाः। लण्सूत्रस्थावर्णेन सहोच्चार्यमाणो रेफो रलयोः संज्ञा॥ऊकालोऽज्झ्रस्वदीर्घप्लुतः ५, १।२।२७ उश्च ऊश्च ऊ३श्च वः; वां कालो यस्य सोऽच् क्रमाद् ह्रस्वदीर्घप्लुतसंज्ञः स्यात्। स प्रत्येकमुदात्तादि भेदेन त्रिधा। उच्चैरुदात्तः ताल्वादिषु सभागेषु स्थानेषूर्ध्वभागे निष्पन्नोऽजुदात्तसंज्ञः स्यात् । आ ये ॥