प्रतिबन्ध
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
प्रतिबन्धः, पुं, (प्रति + बन्ध + घञ् ।) कार्य्यप्रति धातः । तत्पर्य्यायः । प्रतिष्टम्भः २ । इत्यमरः । ३ । २ । २७ ॥ (यथा, रघौ । ८ । ८० । “स तपःप्रतिबन्धमन्युना प्रमुखाविष्कृतचारुविभ्रमाम् । अशपद्भव मानुषीति तां शमवेलाप्रलयोर्म्मिणा भुवि ॥”)
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
प्रतिबन्ध पुं।
रोधः
समानार्थक:प्रतिबन्ध,प्रविष्टम्भ
3।2।27।1।1
प्रतिबन्धः प्रविष्टम्भोऽवनायस्तु निपातनम्. उपलम्भस्त्वनुभवः समालम्भो विलेपनम्.।
पदार्थ-विभागः : , क्रिया
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
प्रतिबन्ध¦ पु॰ प्रति + बन्ध--भावे घञ्।
१ पतिरोधे
२ साकल्येनसम्बन्धे व्याप्तौ च
“प्रतिबन्धदृशः प्रतिबद्धज्ञानमनु-मानम्” सा॰ सू॰
“प्रतिबन्धो व्याप्तिर्व्याप्तिदर्शनाद्-व्यापकज्ञानमनुमानम्” प्र॰ भा॰।
प्रतिबन्ध¦ पु॰ प्रतिरूपो बन्धुः प्रा॰ स॰। बन्धुतुल्ये दौहित्रादौ ना॰ उ॰
१२
० अ॰।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
प्रतिबन्ध¦ m. (-न्धः)
1. Obstacle, impediment.
2. Disappointment.
3. Resistance, opposition.
4. Blockade, siege.
5. Inseparable connec- tion. E. प्रति against, बन्ध a binding.
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
प्रतिबन्धः [pratibandhḥ], 1 Binding or tying to.
Obstruction, impediment, obstacle; स तपःप्रतिबन्धमन्युना R.8.8; Mv. 5.4; सिद्धीनामसाधनमनवतारणमप्रवेशनं वा प्रतिबन्धः, also प्रतिबन्धः प्रयोगो ...... कोशक्षयः Kau. A.2.7.26.
Opposition, resistance.
Investment, blockade, siege.
Connection.
Cessation.
Disappointment.
(Inphil.) Invariable and inseparable connection.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
प्रतिबन्ध/ प्रति- m. connection , uninterruptedness , Kap. Ka1s3.
प्रतिबन्ध/ प्रति- m. a prop , support Ka1d.
प्रतिबन्ध/ प्रति- m. investment , siege Hariv.
प्रतिबन्ध/ प्रति- m. obstacle , hindrance , impediment Ka1lid. S3am2k.
प्रतिबन्ध/ प्रति- m. opposition , resistance S3ak. ( एन, by all kinds of -resresistance Nal. )
प्रतिबन्ध/ प्रति- m. a logical impediment , obstructive argument Sarvad.
प्रतिबन्ध/ प्रति- m. stoppage , suspension , cessation Pa1n2. 3-3 , 51 (See. वर्षप्र्) ; vii , 1 , 45