प्रशान्त
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
प्रशान्तः, त्रि, (प्रकर्षेण शान्तः ।) प्रकृष्टशमता- विशिष्टः । यथा, -- “प्रशान्तश्वापदाकीर्णं मुनिशिष्योपशोभितम् ॥” इति मार्कण्डेयपुराणे । ८१ । ९ ।
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
प्रशान्त¦ mfn. (-न्तः-न्ता-न्त)
1. Calmed, clam, tranquillised.
2. Ceased, dis- continued, (as active effort.)
3. Ended.
4. Relieved. E. प्र before, शम् to be calm, क्त aff. [Page497-a+ 60]
Apte
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
प्रशान्त [praśānta], p. p.
Calmed, tranquillized, composed; जितात्मनः प्रशान्तस्य परमात्मा समाहितः Bg.6.7.
Calm. serene, quiet, sedate, still; अहो प्रशान्तरमणीयतोद्यानस्य.
Tamed, subdued, quelled.
Ended, ceased, over; तत् सर्वमेकपद एव मम प्रशान्तम् Māl.9.36; प्रशान्तमस्त्रम् U.6. 'ceased to work or withdrawn'.
Dead, deceased; (see शम् with प्र).
Allayed, removed; त्यक्त्वा भयं सर्प इव प्रशान्तः Rām.7.69.39. -Comp. -आत्मन् a. composed in mind, peaceful, calm. -ऊर्ज a. weakened, enervated, prostrated. -काम a. content. -चित्त a. calm.-चेष्ट a. resting, ceased to work. -बाध a. having all obstacles or calamities removed; प्रशान्तबाधं दिशतो$भिरक्षया Ki.1.18.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
प्रशान्त/ प्र- mfn. tranquillized , calm , quiet , composed , indifferent Up. Mn. MBh. etc.
प्रशान्त/ प्र- mfn. (in augury) auspicious , boni ominis Var.
प्रशान्त/ प्र- mfn. extinguished , ceased , allayed , removed , destroyed , dead MBh. Ka1v. etc.
प्रशान्त/ प्र-शान्त etc. See. under प्र-शम्.
Purana index
[सम्पाद्यताम्]|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
--Agni Pracetas. Br. II. १२. २९.