भुक्त
यन्त्रोपारोपितकोशांशः
[सम्पाद्यताम्]कल्पद्रुमः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भुक्तम्, त्रि, (भुज् + कर्म्मणि क्तः ।) भक्षितम् । इत्यमरः । ३ । २ । ११ ॥ (यथा, मनुः । २ । ५५ । “पूजितं ह्यशनं नित्यं बलमूर्ज्जञ्च यच्छति । अपूजितन्तु तद्भुक्तमुभयं नाशयेदिदम् ॥” उपभुक्तम् । यथा, रघुः । ४ । ७ । “मनुप्रभृतिभिर्मान्यैर्भुक्ता यद्यपि राजभिः । तथाप्यनन्यपूर्ब्बेव तस्मिन्नासीद्वसुन्धरा ॥” भावे क्तः ।) भक्षणे, क्ली । इति त्रिकाण्डशेषः ॥ (यथा, रामायणे । २ । ५८ । १२ । “आसितं शयितं भुक्तं सूत ! रामस्य कीर्त्तय । जीविष्याम्यहमेतेन ययातिरिव साधुषु ॥”)
अमरकोशः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भुक्त वि।
भक्षितम्
समानार्थक:भक्षित,चर्वित,लिप्त,प्रत्यवसित,गिलित,खादित,प्सात,अभ्यवहृत,अन्न,जग्ध,ग्रस्त,ग्लस्त,अशित,भुक्त
3।1।111।1।7
अभ्यवहृतान्नजग्धग्रस्तग्लस्ताशितं भुक्ते। क्षेपिष्ठक्षोदिष्ठप्रेष्ठवरिष्ठस्थविष्ठबंहिष्ठाः॥
पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, पृथ्वी, अचलनिर्जीवः, अचलनिर्जीववस्तु
वाचस्पत्यम्
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भुक्त¦ त्रि॰ भुज--कर्मणि क्त।
१ भक्षिते
२ {??}तभोगे च भुक्तंभोग्यं रवेस्त्यजेत्” नील॰ ता॰। भावे--क्त।
३ भक्षणे न॰
शब्दसागरः
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भुक्त¦ mfn. (-क्तः-क्ता-क्तं)
1. Eaten, eating, (either that which is eaten, or the person who has eaten.)
2. Possessed, enjoyed. n. (-क्तं) Food. E. भुज् to eat, aff. क्त |
Apte
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भुक्त [bhukta], p. p. [भुज्-कर्मणि क्त]
Eaten.
Enjoyed, used; भोगा न भुक्ता वयमेव भुक्ताः Bh.3.12; न तद् भुक्तं न तत् पीतं न तत् सुप्तं न तद्गतम् Udb.
Suffered, experienced.
Possessed, occupied (in law).
Passed (as time).
क्तम् The act of eating or enjoying.
That which is eaten, food.
The place where any one has eaten. -Comp. -उच्छिष्टम्, -शेषः, -समुज्झितम् remnants of the food eaten, leavings of food, orts. -पीत a. one who has eaten and drunk. -भोग a.
one who has enjoyed or suffered (anything).
that which has been used, enjoyed, or employed. -मात्रे ind. immediately on having eaten; Ms.4.121. -वृद्धिः f. the swelling of food (in the stomach). -सुप्त a. sleeping after a meal.
Monier-Williams
[सम्पाद्यताम्]
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
भुक्त भुक्तिSee. 2. भुज्.
भुक्त mfn. enjoyed , eaten , made use of , possessed etc. MBh. Ka1v. etc.
भुक्त mfn. one who has eaten a meal(= भुक्त-वत्Siddh. ) Kaus3. Sus3r. (See. भुक्त-पीत)
भुक्त n. the act of eating L.
भुक्त n. the thing eaten or enjoyed , food MBh. ( ifc. feeding or living on Pan5cat. )
भुक्त n. the place where any person has eaten R. (See. Pa1n2. 2-2 , 13 Sch. )