मूल्य
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
कल्पद्रुमः[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
मूल्यम्, क्ली, (मूलेन आनाम्यते अभिभूयते मूलेन- समं वा इति । मूल + “नौवयोधर्म्मेत्यादिना ।” ४ । ४ । ९१ । इति यत् ।) पटादीनामुत्पत्ति- कारणम् । मूलं मूलेन क्रयविक्रयार्थमिदं ढघे कादिति यः । इति भरतः ॥ दर इति दाम इति च भाषा । तत्पर्य्यायः । वस्नः २ अव- क्रयः ३ । इत्यमरः । २ । १० । ३९ ॥ (यथा, मनौ । ८ । ३२२ । “पञ्चाशतस्त्वभ्यधिके हस्तच्छेदनमिष्यते । शेषे त्वेकादशगुणं मूल्याद्दण्डं प्रकल्पयेत् ॥”) मूल्यते अर्प्यते इदम् । माहिना इति भाडा इति च भाषा । तत्पर्य्यायः । कर्म्मण्या २ विधा ३ भृत्या ४ भृतिः ५ भर्म्म ६ वेतनम् ७ भरण्यम् ८ भरणम् ९ निर्व्वेशः १० पणः ११ । इति च अमरः । २ । १० । ३८ ॥ (यथा, मिताक्षरायाम् । “मूल्येन यः कर्म्म करोति स भृतकः ।”)
मूल्यम्, त्रि, (मूलं रोपणमर्हतीति । मूल + यत् ।) प्रतिष्ठायोम्यः । रोपणयोग्यः । इति मूलधात्वर्थ- दर्शनात् ॥ (मूलत उत्पाट्यते इति । “मूल- मस्यावर्हि ।” ४ । ४ । ८८ । इति यत् । मूलत- उत्पाटनयोग्ये मुद्गादौ ॥)
अमरकोशः[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
मूल्य नपुं।
विक्रेयवस्तूनां_मूल्यम्
समानार्थक:मूल्य,वस्न,अवक्रय
2।9।79।2।3
विक्रेता स्याद्विक्रयिकः क्रायकक्रयिकौ समौ। वाणिज्यं तु वणिज्या स्यान्मूल्यं वस्नोऽप्यवक्रयः॥
पदार्थ-विभागः : धनम्
मूल्य नपुं।
वेतनम्
समानार्थक:कर्मण्या,विधा,भृत्या,भृति,भर्मन्,वेतन,भरण्य,भरण,मूल्य,निर्वेश,पण
2।10।38।2।3
कर्मण्या तु विधाभृत्याभृतयो भर्म वेतनम्. भरण्यं भरणं मूल्यं निर्वेशः पण इत्यपि॥
वृत्तिवान् : वेतनोपजीविः
पदार्थ-विभागः : धनम्
वाचस्पत्यम्[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
मूल्य¦ न॰ मूलाय पटादिकारणतन्त्वाद्यादानाय इदम् यत्। तन्त्वाद्यादानाय दीयमाने
१ धने अमरः। मूल--णृत्। वपनयोग्ये त्रि॰।
शब्दसागरः[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
मूल्य¦ mfn. (-ल्यः-ल्या-ल्यं)
1. To be eradicated, to be pulled or plucked up by the root.
2. To be bent from the root, &c.
3. To be bought, purchasable.
4. To be bought for a fair or just price. n. (-ल्यं)
1. Price, worth.
2. Wages, hire.
3. An article purchased.
4. Gain.
5. Capital, principal. E. मूल principal, and यत् aff.
Apte[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
मूल्य [mūlya], a.
To be eradicated.
Being at the root.
Purchasable.
ल्यम् Price, worth, cost; क्रीणन्ति स्म प्राणमूल्यैर्यशांसि Śi.18.15; Śānti 1.12.
Wages, hire, salary.
Gain.
Capital, principal.
Original value.
An article purchased.
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
मूल्य mfn. being at the root Ka1tyS3r. Sch.
मूल्य mfn. to be torn up by the -rroot Pa1n2. 4-4 , 88
मूल्य mfn. = मूलेना-नाम्यम्and= मूलेन समःib. , 91
मूल्य mfn. to be bought for a sum of money , purchasable W.
मूल्य n. ( ifc. f( आ). )original value , value , price , worth , a sum of money given as payment( e.g. दा-तुम् मूल्येन, to part with for a certain price , sell ; दत्त्वा किंचिन् मूल्येन, having given something in payment ; मूल्येनग्रह्, to buy for a price , buy ; मूल्येनमार्ग्, to seek to buy) Mn. MBh. R. etc.
मूल्य n. wages , salary , payment for service rendered Ra1jat. Katha1s.
मूल्य n. earnings , gain Pan5cat.
मूल्य n. capital , stock Katha1s.
मूल्य n. an article purchased W.