वल्ग्

यन्त्रोपारोपितकोशांशः

शब्दसागरः

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

वल्ग्¦ r. 1st cl. (वल्गति)
1. To go or move.
2. To go by leaps, to jump.
3. To be pleased or delighted.

Apte

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

वल्ग् [valg], 1 U. (वल्गति-ते, वल्गित)

To go, move, shake; वल्गतः शत्रुमभितः Bhāg.1.44.1; वल्गद्गरीयःस्तनकम्प्रकञ्चुकम् Śi.12.2.

To leap, bounce, bound, go by leaps, gallop (fig. also); वल्गु वल्गन्ति सूक्तयः Pt.1.62.

To dance, prance; द्वारे हेमविभूषणाश्च तुरगा वल्गन्ति यद् दर्पिताः Bh.3.148;2.125; Śi.18.53.

To be pleased; Bk. 13.28.

To eat; निर्जिताखिलमहार्णवौषधिस्यन्दसारममृतं ववल्गिरे Śi.14.29.

To swagger, vaunt; विद्यासद्मविनिर्गलत्कणमुषो वल्गन्ति चेत् पामराः Bv.1.72.

Monier-Williams

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

वल्ग् cl.1 P. ( Dha1tup. v , 35 ) वल्गति(m. c. also तेpf. ववैगMBh. ; aor. अवल्गीत्Gr. ; fut. वल्गिता, गिष्यतिib. ) , to spring , bound , leap , dance (also of inanimate objects) VS. etc. ; to sound Pan5cat. i , 71 ( v.l. ); ( A1. )to take food , eat , S3is3. xiv , 29 ( ववागिरेv.l. ववलिहिरे).