विरज
यन्त्रोपारोपितकोशांशः[सम्पाद्यताम्]
शब्दसागरः[सम्पाद्यताम्]
 पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
विरज¦ m. (-जः) VISHN4U. f. (-जा) Free from dust.
Apte[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
विरज [viraja], a. Free from dust or passion; pure; विधूत- कल्मषाः स्थानं विरजेनात्मनैव हि Bhāg.1.15.48;8.8.45. -जः An epithet of Viṣṇu.
जा Dūrvā grass; Mb.13. 136.25.
N. of the wife of Nahuṣa.
The Kapittha-tree.
N. of a river; मुण्डनं चोपवासश्च सर्वतीर्थेष्वयं विधिः । वर्जयित्वा गयां गङ्गां विशालां विरजां तथा ॥
Monier-Williams[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
विरज/ वि--रज See. s.v.
विरज/ वि-रज mf( आ)n. (3. वि+रजfor रजस्)free from dust , clean , pure (also fig. " free from passion ") S3Br. MBh. etc.
विरज/ वि-रज mf( आ)n. free from the menstrual excretion L.
विरज/ वि-रज m. N. of a मरुत्-वत्Hariv.
विरज/ वि-रज m. of a son of त्वष्टृBhP.
विरज/ वि-रज m. of a son of पूर्णिमन्ib.
विरज/ वि-रज m. of a pupil of जातूकर्ण्यib.
विरज/ वि-रज m. of the world of बुद्धपद्म-प्रभSaddhP.
विरज/ वि-रज m. ( pl. )of a class of gods under मनुसावर्णिBhP.
विरज/ वि-रज n. N. of a place of pilgrimage MBh.
Purana index[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
(I)--a son of पूर्णिमन्. भा. IV. 1. १४. [page३-253+ ३०]
(II)--one of the seven sons of वसिष्ठ--sage of the चाक्षुष epoch; फलकम्:F1: भा. IV. 1. ४१; Br. II. ३६. ७७; M. 9. २२.फलकम्:/F attained heaven by tapas. फलकम्:F2: Ib. १४३. ३८.फलकम्:/F
(III)--a son of त्वष्ट्रि, wife विषूचि: father of a hundred sons--शतजित् and others, besides a daughter; raised the status of Priyavrata line as Hari did for the greatness of gods. भा. V. १५. १५-16; Br. II. १४. ७०; Vi. II. 1. ४०.
(IV)--a pupil of जातूकर्ण्य. भा. XII. 6. ५८.
(V)--a प्रजापति who offered his daughter विरजा to ऋक्ष; father of Sudhanvan and वैराजस्--पितृस् liv- ing by yoga; फलकम्:F1: Br. III. 7. २१२; 8. १७; १०. 4.फलकम्:/F father of नड्वला, the queen of चाक्षुष Manu; a राजऋषि and a tapassiddha. फलकम्:F2: Ib. II. ३०. ४०; ३६. १०५; वा. ५७. १२२.फलकम्:/F
(VI)--a son of सृञ्जय, brother of Vasudeva. Br. III. ७१. १९३.
(VII)--one of the four sons in the ३०थ् kalpa of शर्व--red in colour, attire, etc. वा. २२. ३०.
(VIII)--a disciple of लोकाक्षि, an अवतार् of the Lord. वा. २३. १३५.
(IX)--a son of वालि, the अवतार् of the Lord. वा. २३. १६०.
(X)--a son of पूर्णमास and सरस्वती; his wife was गौरी; son सुधामा. Br. II. ११. १३; वा. २८. १०-12; Vi. I. १०. 6. [page३-254+ २८]
(XI)--the name of a Lekha. वा. ६२. ६६.
(XII)--the adopted son of वस्तावन. वा. ९६. १९०.
(XIII)--a son of सावर्णि Manu. Vi. III. 2. १९.
Purana Encyclopedia[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Viraja : nt.: Name of a tīrtha.
Situated on the river Vaitaraṇī; by visiting it (virajaṁ tīrtham āsādya) one shines like the moon (virājati yathā śaśī), destroys all sin and is born in a holy family (prabhavec ca kule puṇye sarvapāpaṁ vyapohati); he also gets the fruit of gifting a thousand cows and purifies his family 3. 83. 6-7.
_______________________________
*5th word in right half of page p445_mci (+offset) in original book.
previous page p444_mci .......... next page p446_mci
Mahabharata Cultural Index[सम्पाद्यताम्]
|
पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्। |
Viraja : nt.: Name of a tīrtha.
Situated on the river Vaitaraṇī; by visiting it (virajaṁ tīrtham āsādya) one shines like the moon (virājati yathā śaśī), destroys all sin and is born in a holy family (prabhavec ca kule puṇye sarvapāpaṁ vyapohati); he also gets the fruit of gifting a thousand cows and purifies his family 3. 83. 6-7.
_______________________________
*5th word in right half of page p445_mci (+offset) in original book.
previous page p444_mci .......... next page p446_mci