वृषन्

यन्त्रोपारोपितकोशांशः

अमरकोशः

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

वृषन् पुं।

इन्द्रः

समानार्थक:इन्द्र,मरुत्वत्,मघवन्,बिडौजस्,पाकशासन,वृद्धश्रवस्,सुनासीर,पुरुहूत,पुरन्दर,जिष्णु,लेखर्षभ,शक्र,शतमन्यु,दिवस्पति,सुत्रामन्,गोत्रभिद्,वज्रिन्,वासव,वृत्रहन्,वृषन्,वास्तोष्पति,सुरपति,बलाराति,शचीपति,जम्भभेदिन्,हरिहय,स्वाराज्,नमुचिसूदन,सङ्क्रन्दन,दुश्च्यवन,तुराषा,मेघवाहन,आखण्डल,सहस्राक्ष,ऋभुक्षिन्,कौशिक,घनाघन,पर्जन्य,हरि

1।1।42।2।6

जिष्णुर्लेखर्षभः शक्रः शतमन्युर्दिवस्पतिः। सुत्रामा गोत्रभिद्वज्री वासवो वृत्रहा वृषा॥

पत्नी : शची

सम्बन्धि2 : इन्द्रपुरः,इन्द्राश्वः,इन्द्रसारथिः,इन्द्रवनम्,इन्द्रगृहम्,इन्द्रहस्तिः,इन्द्रस्य_वज्रायुधम्

जन्य : जयन्तः

सेवक : इन्द्रपुरः,इन्द्राश्वः,इन्द्रसारथिः,इन्द्रवनम्,इन्द्रगृहम्,इन्द्रहस्तिः,इन्द्रस्य_वज्रायुधम्,देवरथः,देवसभा,देववृक्षः,अश्विनीकुमारौ,अप्सरस्,घृताचीनामाप्सरा,मेनकानामाप्सरा,रम्भानामाप्सरा,उर्वशीनामाप्सरा,तिलोत्तमानामाप्सरा,सुकेशीनामाप्सरा,मञ्जुघोषानामाप्सरा,हाहानामदेवगायकः,हूहूनामदेवगायकः,देवगायकः,देवशिल्पिः

पदार्थ-विभागः : , द्रव्यम्, आत्मा, देवता

वाचस्पत्यम्

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

वृषन्¦ पु॰ वृष--कनिन्।

१ इन्द्रे

२ कर्णे

३ दुःखे

४ वेदनाज्ञानेमेदि॰।

५ वृषे

६ अश्वे च हेमच॰।

शब्दसागरः

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

वृषन्¦ m. (-षा)
1. INDRA, as god of the firmament.
2. KARN4A, the hero.
3. Pain, sorrow.
4. Insensibility from extreme pain.
5. A bull.
6. A horse.
7. The sign Taurus of the zodiac. E. वृष् to sprinkle, Una4di aff. कनिन् |

Apte

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

वृषन् [vṛṣan], m. [वृष्-कनिन्]

A bull.

The sign Taurus of the zodiac.

The chief of a class; प्राचेतसो मुनिवृषा प्रथमः कवीनाम् Mv.1.7.

A stallion, horse.

Pain, sorrow.

Insensibility to pain.

N. of Indra; वृषेव सीतां तदवग्रहक्षताम् Ku.5.61,8; R.1.52;17.77; न ववर्ष वृषा तदा Śiva B.8.53.

N. of Karṇa.

Of Agni.

Of Soma.

A male, any male animal.

Monier-Williams

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

वृषन् mfn. ( acc. वृषाणम्nom. pl. षाणस्; prob. originally " raining , sprinkling , impregnating ") manly , vigorous , powerful , strong , mighty , great (applied to animate and inanimate objects) RV. AV. VS. Br. (superl. -तम)

वृषन् m. a man , male , any male animal , a bull , stallion etc. (also N. of various gods , as implying strength , esp. of इन्द्रand the मरुत्s) ib.

वृषन् m. ( ifc. )chief , lord( e.g. क्षिति-, क्ष्मा-व्, lord of the earth , prince) Ra1jat.

वृषन् m. a kind of metre RPra1t.

वृषन् m. N. of a man RV.

वृषन् m. of कर्णL.

वृषन् n. N. of a सामन्La1t2y.

Vedic Index of Names and Subjects

पृष्ठभागोऽयं यन्त्रेण केनचित् काले काले मार्जयित्वा यथास्रोतः परिवर्तयिष्यते। तेन मा भूदत्र शोधनसम्भ्रमः। सज्जनैः मूलमेव शोध्यताम्।

Vṛṣan in two passages of the Rigveda seems to denote a man, with the patronymic Pāthya in one of them.